Voluit: Willem-Alexander Claus George Ferdinand Prins van Oranje (sinds 1980), Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, jonkheer van Amsberg; geboren op 27 april 1967 te Utrecht; trouwde op 2 februari 2002 in Amsterdam met Máxima Zorreguieta; één dochter: Catharina-Amalia (2003); in juli 2005 hoopt het paar een tweede kind te krijgen.
Willem-Alexander werd in de avond van de 27e april 1967 in Utrecht geboren als oudste kind van prinses Beatrix en prins Claus, en tweede in de lijn van troonopvolging. Zijn doop vond plaats op 2 september 1967 in de Grote of St. Jacobskerk in Den Haag. Onder de doopgetuigen bevonden zich prins Bernhard, prinses (later koningin) Margrethe van Denemarken, Ferdinand von Bismarck en oud-minister-president J. Zijlstra. Alexander, zoals zijn roepnaam luidt, bracht zijn jeugd met zijn broers Johan Friso (1968) en Constantijn (1969) door op kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche.
Opleiding Willem-Alexander ging in Baarn naar de montessorikleuterschool, de Nieuwe Baarnse Scholen het Baarns Lyceum. Na de inhuldiging van zijn moeder in 1980 ontving hij als mannelijke vermoedeli jke troonopvolger de titel Prins van Oranje. In 1981 verhuisde het koninklijke gezin naar Den Haag. Willem-Alexander bezocht daar het Eerste Vrijzinnig Christelijk Lyceum. Afgezien van zijn verschijnen bij Koninginnedag, werd hij zo veel mogelijk buiten de publiciteit gehouden. Op 1 juli 1981 verrichtte hij zijn eerste officiële daad als Prins van Oranje door in Rotterdam een gedenkplaquette op de nieuwe Willemsbrug te onthullen.
In 1983 ging de prins naar het Atlantic College in Wales; een internationale school waar ook veel aandacht werd besteed aan sociale vorming. In 1985 haalde hij zijn internationale baccalaureaat. Op zijn achttiende werd hij staatsrechtelijk meerderjarig en kon hij zonder regentschap zijn moeder opvolgen. Ook kreeg hij zitting in de Raad van State. Vanaf dat jaar zou hij geregeld op Prinsjesdag aanwezig zijn. Net als bij de achttiende verjaardag van zijn moeder, werd nu ook van Alexander een officieel portret in boekvorm gemaakt, in dit geval van de hand van Renate Rubenstein. Het was getiteld Alexander.
Militaire loopbaan In hetzelfde jaar, 1985, vervulde de prins zijn militaire dienstplicht bij de Koninklijke Marine, waar hij in 1986 als officier werd beëdigd. Na zijn afstuderen in 1993 behaalde hij het groot militair vliegbrevet bij het 334 Transportsquadron van de Koninklijke Luchtmacht.
Omdat de contacten met de krijgsmacht belangrijk werden geacht voor zijn toekomstige rol, volgde prins Willem-Alexander in 1994 colleges bij het Instituut Defensie Leergangen. Prins Willem-Alexander heeft verder in binnen- en buitenland werkbezoeken gebracht aan diverse krijgsmachtdelen, zoals aan in Bosnië en in Ethiopië en Eritrea gestationeerde Nederlandse VN-troepen. De Prins van Oranje bekleedde in april 2005 de militaire rangen van kapitein-ter-zee van het reservepersoneel van de Koninklijke Marine en kolonel van het reservepersoneel van de Koninklijke Landmacht en van de Koninklijke Luchtmacht. Hij is ook adjudant in buitengewone dienst van de koningin.
Studie In 1987 ging prins Willem-Alexander in Leiden geschiedenis studeren. Tijdens zijn studietijd woonde hij met enkele vrienden en zijn beveiligers aan het Rapenburg. Hij was lid van Minerva, het Leidse studentencorps. Willem-Alexander volgde tevens colleges staatkunde en staatsrecht, recht van de Europese gemeenschappen, volkenrecht, mensenrechten en economie. Naast zijn studie vervulde hij af en toe officiële verplichtingen. Zo vergezelde hij koningin Beatrix in 1991 bij een staatsbezoek aan Japan, aangezien prins Claus ziek was.
Op 2 juli 1993 voltooide Willem-Alexander zijn studie met de kwalificatie ‘met genoegen’. Zijn afstudeerscriptie ging over de Nederlandse reactie op het besluit van het Frankrijk onder president Ch. de Gaulle om uit de geïntegreerde commandostructuur van de NAVO te treden. Omdat besloten is dat de scriptie van de Prins niet raadpleegbaar is, is gesuggereerd dat het een ondermaats werkstuk moet zijn. Scriptiebegeleider prof.dr. H.L. Wesseling heeft dat altijd weersproken; hij typeerde de prins als intelligent, maar geen intellectueel.
Sport en vliegen Prins Willem-Alexander is zeer sportief. In 1986 voltooide hij de Elfstedentocht en in 1992 liep hij de marathon van New York. Verder doet hij recreatief aan tennis, hardlopen, skiën, zeilen, golf, bergbeklimmen, paardrijden, schaatsen en duiken. Zijn sportieve prestaties zijn des te opmerkelijker omdat de Rijksvoorlichtingsdienst in april 1999 naar buiten bracht dat de prins leed aan de ziekte van Besnier-Boeck. Dat is een auto-immuunziekte die kan worden behandeld met medicijnen. Bijwerking is echter een toename van het lichaamsgewicht.
De ziekte heeft zich bij de prins nooit verder ontwikkeld dan het eerste stadium, maar hij staat wel onder controle van artsen van het Haagse Bronovo Ziekenhuis. Ook als bestuurder en toeschouwer legt prins Willem-Alexander een grote belangstelling voor (top)sport aan de dag. Hij was tot 1998 beschermheer van het Nederlands Olympisch Comité * Nederlandse Sport Federatie. In die functie volgde hij diverse Spelen. Vooral zijn uitbundige gedrag als supporter tijdens de Olympische Spelen in Atlanta deed veel stof opwaaien; niet iedereen vond een hossende, in oranje poloshirt gehulde prins een gepast gezicht. In februari 1998 werd de prins lid van het Internationaal Olympisch Comité (IOC).
Zijn beoogde toetreding werd overschaduwd door frauduleuze handelingen van verschillende comitéleden. Sommige parlementariërs vroegen zich af of het verstandig was de prins tot een dergelijk gezelschap toe te laten treden. Toen het IOC voldoende ‘zelfreinigend vermogen’ aan de dag had gelegd, verdwenen de bezwaren en kon Willem-Alexander de Olympische eed afleggen in Seoul. Sinds zijn lidmaatschap heeft hij zitting genomen in verschillende IOC-commissies, waaronder die voor Olympische Solidariteit (1999-2003), de Nominatie Commissie (2000) en de IOC 2000 Hervorming follow-up commissie (2002).
De prins haalde verder zijn vliegbrevetten. Hij vloog verschillende keren het regeringstoestel en in 1989 vloog hij tijdens de vakantie als piloot voor AMREF-Flying Doctors in Afrika en twee jaar later voor de Kenya Wildlife Service. In 1989 behaalde Willem-Alexander de aantekening op het beroepsbrevet om zware meermotorige vliegtuigen te mogen vliegen. Om deze standaard te kunnen handhaven, vliegt hij nog regelmatig met het regeringsvliegtuig en als gastvlieger met de Fokker 70 bij KLM Cityhopper. Sinds 2001 is hij in het bezit van het BI brevet.
Koning in opleiding In het jaar van zijn afstuderen kocht Willem-Alexander van zijn grootmoeder, prinses Juliana, het pand Noordeinde 66, naast paleis Noordeinde. In zijn eerste langere televisie-interview in 1993 zei de prins dat hij wel eens getwijfeld had aan zijn wil om zich lang en intensief voor te bereiden op het koningschap. Over die twijfel was hij heen. Hij maakte wel duidelijk een inhoudelijk koningschap te ambiëren, geen louter ceremoniële functie. Later (in 2000) zou hij opmerken dat als de monarchie niet met haar tijd meegaat, zij zou worden afgeschaft. Hij worstelde verder met de beperkte vrijheid van meningsuiting die zijn positie met zich meebracht.
Bij de ‘opleiding’ van de kroonprins hoorde voor Willem-Alexander het volgen van een aantal stages en het afleggen van werkbezoeken bij de krijgsmacht, instellingen op het gebied van rechtshandhaving, het openbaar bestuur, Europese instellingen en het bedrijfsleven. In de jaren 1998-1999 volgde een nadere kennismaking met kunst en cultuur in Nederland. Hij vergezelde zijn ouders ook bij een staatsbezoek aan Indonesië in 1995 en had ook andere representatieve verplichtingen. In 1997 deed hij belijdenis als lidmaat van de Nederlandse Hervormde Kerk. Omdat hij na zijn afstuderen ook niet direct een eigen werkterrein ontwikkelde en zijn meer vrolijke activiteiten ruime aandacht kregen in de media, kreeg hij de bijnaam ‘Prins Pils’. Zijn liefdesleven leidde tot veel speculaties; iedere vriendin was immers in potentie de toekomstige koningin.
De eerste echt serieuze kandidate was de uit Nijmegen afkomstige rechtenstudente Emily Bremers. In een televisie-interview in 1997 zei Willem-Alexander dat hij de troon zou laten schieten als het parlement niet akkoord zou gaan met de bruid van zijn keuze. Hij zei er niet bij dat Emily Bremers die bruid was. Hun relatie werd anderhalf jaar later verbroken. In het interview zei hij tot veler verrassing dat hij zich in de jaren tot hij het koningschap zou gaan vervullen, bezig wilde houden met watermanagement, op dat moment nog een onbekend begrip. De suggestie voor dit aandachtsgebied kwam van prins Claus.
Al een jaar later had prins Willem-Alexander een aantal speeches over het onderwerp op zijn naam. Tijdens een officieel bezoek aan Brazilië maakte hij indruk door zijn kennis, tijdens een staatsbezoek aan China met zijn ouders in 1999 werkte hij eveneens een eigen waterprogramma af. In 2000 trad hij op als voorzitter van het Wereld Water Forum in Den Haag. Naast watermanagement legt Willem-Alexander veel belangstelling aan de dag voor (het bevorderen van) informatietechnologie.
Verloving en huwelijk In de zomer van 1999 bleek prins Willem-Alexander een Argentijnse vriendin te hebben, Máxima Zorreguieta. Zij was werkzaam bij een bank in New York en had de prins ontmoet tijdens de Feria in het Spaanse Sevilla.
Máxima’s vader, Jorge Zorreguieta, maakte deel uit van de regering tijdens de militaire dictatuur in Argentinië. Dit verleden leidde tot grote opschudding in Nederland. Op 30 maart 2000 kondigden koningin Beatrix en prins Claus in een rechtstreekse televisie-uitzending de verloving aan. Tijdens de aansluitende persconferentie bleek Willem-Alexander Máxima al twee maanden eerder ten huwelijk te hebben gevraagd op het ijs van de vijver bij Huis ten Bosch. Hij had zijn keuze voor haar gemaakt zonder dat de gevolgen duidelijk waren. Mocht het kabinet namelijk in het verleden van de vader van Máxima aanleiding hebben gezien om geen toestemmingswet in te dienen, dan had dat Willem-Alexander zijn opvolgingsrecht gekost.
Dat de prins dit risico nam, tekent zijn enigszins onverzettelijke karakter. Minister-president W. Kok had echter de heer Zorreguieta in de tijd tussen aanzoek en afkondiging door bemiddeling van M. van der Stoel bereid gevonden om niet aanwezig te zijn bij het huwelijk. Met dit compromis namen de meeste fracties in de Tweede Kamer genoegen. De meerderheid van de Nederlanders aanvaardde Máxima omdat zij zich tijdens de persconferentie van 30 maart distantieerde van het Argentijnse juntabewind, zonder overigens haar vader als persoon af te vallen. Haar persoonlijke charme en goede beheersing van de Nederlandse taal deden de rest.
Na een reeks kennismakingsbezoeken langs de vier grote steden en twaalf provincies, volgde op 2 februari 2002 het huwelijk in Amsterdam, voltrokken door burgemeester J. Cohen in de Beurs van Berlage. Ds. C.A. ter Linden zegende het huwelijk in de Nieuwe Kerk in, tijdens een hervormde dienst. Prins en prinses kregen als huwelijkscadeau geld voor het Oranje Fonds, waarvan zij beschermheer en beschermvrouwe zijn. In april 2002 maakte Willem-Alexander zijn eerste officiële buitenlandse reis met Máxima naar Ghana.
In mei 2002 gingen zij naar Curaçao voor een kennismakingsbezoek aan de Nederlandse Antillen en Aruba. Vanwege de moord op politicus Pim Fortuyn keerden ze vervroegd terug, om pas in de zomer hun reis af te maken. In 2002 overleed Willem-Alexanders vader prins Claus en in 2004 overleden zijn grootouders van moederszijde, prinses Juliana en prins Bernhard. Tegenover het verdriet stond in 2003 de vreugde om de geboorte van dochter Catharina-Amalia. Willem-Alexander en Máxima kondigden de zwangerschap zelf aan tijdens een besloten bijeenkomst van de Vereniging Verslaggevers Koninklijk Huis (WKH). Zij beleggen die bijeenkomsten met enige regelmaat om van gedachten te wisselen over hun werkzaamheden.
In juli 2003 verhuisde het paar naar Wassenaar, waar het zijn intrek nam in villa De Eikenhorst. Op Noordeinde 66 bleef het secretariaat gevestigd. In juli 2005 hoopt prins Willem-Alexander opnieuw vader te worden. Het is de wens van het paar om in zo groot mogelijke privacy de kinderen groot te brengen, alvorens Willem-Alexander de troon zal bestijgen als koning Willem IV.
