Gepubliceerd op 29-06-2020

Prinsessedag

betekenis & definitie

Voorloper van Koninginnedag. De naam is ontleend aan prinses Wilhelmina, wier verjaardag (31 augustus) vanaf de tweede helft van de jaren ’80 van de negentiende eeuw in toenemende mate als nationale feestdag werd gevierd.

Het idee was afkomstig van het Utrechts Provinciaal en Stedelijk Dagblad, dat in 1885 de aansporing deed een nieuwe nationale feestdag in het leven te roepen, teneinde het gevoel van saamhorigheid onder de Nederlanders te versterken. De krant, van behoudend liberale signatuur, geloofde dat door de toenemende maatschappelijke tegenstellingen en oplopende politieke ruzies de samenhang van de Nederlandse natie in het gedrang was gekomen. Omdat historische gedenkdagen keer op keer mislukt waren, wilde men een nieuwe feestdag introduceren die niet op het verleden gericht was maar op de toekomst en men koos voor de verjaardag van de nog geen vijf jaar oude prinses Wilhelmina, die sinds het overlijden van prins Alexander de vermoedelijke troonopvolgster was. De oproep vond in de landelijke pers een warm onthaal en nog datzelfde jaar werden in Utrecht al volop volksfeesten georganiseerd ter ere van de jarige prinses. Dat gebeurde op initiatief van de plaatselijke Vereeniging tot Veredeling van Volksvermaken.Die stelde een speciale feestcommissie in, die de buurtverenigingen moest assisteren bij het organiseren van de feestelijkheden. Het particulier initiatief stond dus voorop, wat in de praktijk betekende dat de feesten, voornamelijk kinderfeesten, een spontaan en informeel karakter hadden. Het Utrechtse volksfeest werd misschien wel daarom een groot succes, wat ertoe geleid heeft dat in het vervolg al de volksfeesten die overal in den lande werden gehouden, volgens dezelfde richtlijn zouden worden georganiseerd. De kranten berichtten uitvoerig over de Utrechtse feesten, met als resultaat dat Prinsessedag het jaar daarop al op veel plaatsen in het land werd gevierd. In 1890, toen Wilhelmina haar vader opvolgde en Prinsessedag daarmee Koninginnedag werd, was het evenement uitgegroeid tot een nationale feestdag.

< >