is een in 1784 door de doopsgezinde predikant J. Nieuwenhuyzen gestichte vereniging tot verbreiding van de ethische en maatschappelijke denkbeelden van de Aufklärung.
In het bijzonder hield deze maatschappij zich bezig met het onderwijs. Zij nam het initiatief tot het opleiden van onderwijzers, gaf schoolboeken uit en stichtte vele scholen, die later door de staat werden overgenomen.
De onderwijswetgeving van de 19de eeuw stond sterk onder haar invloed. Wegens haar „verlicht" Christendom ondervond de maatschappij sterke bestrijding van de zijde van Katholieken en orthodoxe Protestanten.
De maatschappij stichtte o.a. volksbibliotheken, spaarbanken, zwembaden.
