o. (schepen; scheepje)
I. Eig. vaartuig van enigszins aanzienlijke afmetingen : een houten, ijzeren-→; admiraals-, gelei-, kaper-, hospitaal-, koopvaardij-, kof-, kolen-, kruit-, linie-, markt-, oorloos-, rivier-, roei-, roof-, stoom-, tjalk-, transport-, turf-, vracht-, wacht-, zee-, zeilschip; in, op het te schepe; -en goed; - en lading; een dicht, diepgaand, getuigd, lek -; een beschadigd, krank -; een hellend of loefgierig -; een snelzeilend of scherp -; een zeewaardig of bekwaam -; een bevrachten, laden, lossen, onttakelen, uitrusten; het besturen, over de andere boeg gooien; een op stapel zetten, van stapel laten lopen; een op het droge halen, op het land, op het zand zetten; het maakt water, is lek. Gez. als een zonder roer, in toepassing op personen of instellingen die hun weg niet weten te vinden ; daar komt een met zure appelen, daar komt een bui opzetten of daar komt een huilbui; een groot voeren, een grote staat voeren ; een op het strand is een baken in zee, men doet zijn voordeel met eens anders ongeluk; een reddeloos schieten, zo havenen dat het niet meer varen kan ; een vol, een zeer grote hoeveelheid : het aan de zee overgeven, iemand aan zijn lot overlaten; het van de woestijn, de kameel; het van staat, de staat, bij een schip vergeleken; oude of dure schepen blijven aan wal, oude of te veel eisende meisjes blijven ongehuwd; schoonmaken, geheel afrekenen of zich ontdoen van ieder die of al wat iemand tot last is ; zijn schepen achter zich verbranden, zich de terugtocht onmogelijk maken; zinkt het -, dan zinkt ook de lading, de broodwinner neemt alles mee in het graf. → mast, teer, vlag.
II. Metf.
1. sterrenbeeld aan de noordelijke sterrenhemel.
2. scheepje, klein voorwerp in de vorm van een schip nl. a. als sieraad : oorringen met scheepjes, b. wierookdoosje.
Opm. Samenstellingen ook met scheep.... schepen… Grootste Schepen (1953)
1. Queen Elizabeth (Eng.) 84 000
2. Queen Mary (Eng.) 81 000
3. United States) (V. St.) 53 000
4. Liberté (Fr.) 52 000
5. Ile de France (Fr.) 45 000
6. Pasteur (Fr.) 42 000
7. Nieuw Amsterdam (Ned.) 37 000
8. Mauretania (Eng.) 36 000
9. Caronia (Eng.) 34 000
10. America (V. St.) 33 500
11. Christoforo Colombo (It.) 30 000
Vgl. Oranje (Ned.) 20 000 Baudouinville (Belg.) 11 000
