Inactivisme is de levenshouding waarin bewuste passiviteit, contemplatie en terughoudendheid centraal staan. Gelijkgestemden kiezen er voor níét actief in te grijpen in maatschappelijke processen en van de wereld willen veranderen is geen sprake. Deze politiek-filosofische stroming ontwikkelt zich vanuit een diep gevoelde weerstand tegen een uitputtende prestatiemaatschappij.
Geestverwanten van het Inactivisme staan stil bij stormachtige ontwikkelingen van op prestatie en consumptie gerichte samenlevingen. Zij overdenken hoe het leven te vertragen is, hechten waarde aan stille omgevingen, vragen serieuze waardering voor existentiële verveling en omarmen nietsdoen. Zij pleiten voor poëtische kunstvormen, wijzen op de diepere betekenis van flaneren, vragen om een herwaardering van dagelijkse rituelen en zo meer.
Doorgeschoten modernisering draagt bij aan een verslavende prestatiezucht, een totale beheersing van het leven door algoritmisering en sociale media en aan het narcisme op basis van hypercultureel performatief gedrag. Samen met precarisering van baan en bestaan ontstaan bij doorgeschoten modernisering een slopende zelf-exploitatie, burn-out en een spirituele uitputting met gevoelens van ‘niet langer in staat zijn tot iets in staat te zijn’.
Inactivisme schuurt tegen Enactivisme. Enactivisme is een denkrichting die benadrukt hoe menselijk handelen ingebed en verweven is met zijn omgeving – zowel fysiek (via het lichaam en hulpmiddelen zoals een wandelstok of smartphone) als mentaal (via opgebouwde kennis, ervaring en vaardigheden). Het stelt dat we niet losstaan van de wereld, maar er voortdurend mee in wisselwerking zijn. Enactivisme pleit voor anders-handelen.
Een meer economisch georiënteerd stroming gericht op gedragsverandering is het Limitarisme. Limitarisme streeft naar een rijkdomsgrens, naar een limiet aan vermogensconcentratie omdat dit voor ons allemaal beter zou zijn. Limitarisme pleit voor minder-handelen.
De betekenis van een filosofische stroming als Inactivisme is aanzienlijk omdat indirect gangbare politieke systemen op eclectische wijze ter discussie worden gesteld. Anders dan Enactivisme en Limitarisme pleit het Inactivisme voor niet-handelen, voor principiële passiviteit.
