eene zeer bekende benaaming in de Geschiedenissen van ons Vaderland, geduurende de kommerlijke dagen, in welke onze Voorouders het grootmoedig besluit namen, om het Graaflijk juk van ziels- en lichaamsdwingelandije van den hals te schudden, of zich onder ’s Lands puinhoopen te laaten begraaven. Als de voornaamste hoofden derzelven vinden wij genoemd, ADRIAAN VAN BERGEN, Heer van Dolhain, nevens diens broeder Jonkheer LODEWYK VAN BERGEN; voorts jonkheer ALBRECHT VAN EGMOND, Jonkheer LANCELOT VAN BREDERODE, ADRIAAN MENNING, JAN BROEK, NICOLAAS RUIKHAVER, BARTHOLD ENTES VAN MENTHEDA, WILLEM VAN IMBIZE, DIRK VAN BREEMEN, KORNELIS GERLOFSZ ROOBOL, FOKKE ABELSZ, EGBERT JURIAAN WYBRANDSZOONEN, JAN KLAASZ SPIEGEL, DIRK DUIVEL, JAN VAN TROYE, JACOB SIMONSZ DE RYK, en nog andere, onder welke wij niet mogen verzwijgen den dapperen Admiraal WILLEM VAN BLOIS VAN TRESLONG, wiens regelrechte afstammelingen, nog heden ten dage, met lof en eere bekend zijn, en zommige van welken, even als hun dappere Voorvader, zich zelven aan den dienst van het Vaderland ter zee hebben toegewijd.
De meeste, zo niet alle de opgenoemde Vaderlandsche Helden, waren uitgeweekene Edelen, Kooplieden en anderen, welke, om dat zij de geregtigheid en het Vaderland beminden, in den haat des opperdwingelands, Hertoge VAN ALVA, waren gevallen, en daarom, ter lijfsbehoudenisse, elders eene schuilplaats moesten zoeken. De meesten voerden het bevel over een eigen schip, en zogten, daar mede, ‘s Lands vijand alle mogelijke afbreuk toe te brengen. Van daar ontleenden zij den naam van Watergeuzen, hoewel het tevens bekend is, dat hunne werkzaamheden zich niet zo zeer aan de zee bepaalden, of het gelukte hun insgelijks, om den Spaanschen of Spaanschgezinden menig eenen gevoeligen neep te land te geeven. Aldus vindt men aangetekend, hoe zij in Friesland, en op de Eilanden Ameland en ter Schelling, eenen inval deeden, en aldaar veelerhande verwoestingen, ten nadeele van ‘s Lands vijand, aanrigtten. Als hunne meest gedenkwaardige verrigting tot in 's Lands Geschiedenissen vermeld, de bemagtiging van de Stad Briele, als waar door de eerste steen aan het gebouw van ’s Lands Vrijheid wierdt gelegd. Zij waren stouter geworden in hunne aanslagen en onderneemingen zints de Prins VAN ORANJE bestelstingen ter zee hadt uitgegeeven, en dit hun eene zekere maate van gezag hadt bijgezet.Zie onze Vaderlandsche Historieschrijvers. HOOFT, WAGENENAAR, enz.
