De naam Veronica werd door een Britse pelgrim afgeleid uit de verbinding vera icon (ware beeltenis). De medelijdende Veronica zou op de kruisweg de gevallen Christus haar zweetdoek hebben aangereikt, waarna zijn gezicht op de doek zou zijn verschenen. Het is de westerse variant van het Mandylion.
Met de opkomst van de cultus van de zweetdoek van Veronica, die in de eerste plaats gold als een tastbaar reliek van Christus, groeide de behoefte aan een historische beeltenis. Dante beschrijft in zijn Divina Commedia (Paradijs, eerste canto) het verlangen van de pelgrims te Rome naar de ware gelaatstrekken van de Messias. Hij laat een Kroatische pelgrim tot de doek de uitspraak richten: ‘O enig ware God, Heer Jezus Christus, zo zag uw aanschijn er dus uit’. De Veronica begint zijn carrière pas in de dertiende eeuw, maar in talrijke kopieën wordt het in de veertiende en vijftiende eeuw tot het onbetwiste oertype van Christusvoorstellingen in de westerse wereld.
De zweetdoek is schijnbaar verloren gegaan tijdens de Sacco di Roma in 1527, maar er bestaat een zweetdoek van Veronica in de St. Pieter in Rome. Deze werd al in 1533 tentoongesteld. Paus Gregorius gaf speciale toestemming voor onderzoek op dit reliek, en gaf tevens toestemming voor het maken van een kopie voor de Hertogin van Sforza, die haar exemplaar aan de St. Pieter had geschonken. Deze kopie heeft een inscriptie die luidt: ‘Het ware beeld van onze Heer Jezus Christus die wordt bewaard in de St. Pieter in Rome’.
