Rafaël (God heeft genezen) was een aartsengel die behoort tot de engelen die de macht hebben alle verzet te breken.
De functie van Rafaël is ten nauwste verbonden met het ontroerende verhaal van Tobit en Sara in het boek Tobit (een van de meest sprookjesachtige bijbelverhalen: in het boek Tobit geneest Tobias de blindheid van zijn vader Tobit met een papje, gemaakt uit de ingewanden van een vis. Datzelfde middel doet Tobias dienst in zijn huwelijk met Sara, die al zeven echtgenoten had die allemaal stierven in de huwelijksnacht. Sara werd bemind door een demon genaamd Asmodeus. Tobias blijft in leven dankzij de rook van het verbrande papje. Toen de demon de geur rook, vluchtte hij diep Egypte in en daar bond de engel hem vast. Rafaël is de engel die Tobias zijn wondermiddel aan de hand doet: ‘Ik ben Rafaël, een van de zeven heilige engelen, die de gebeden van de heiligen opdragen, en binnentreden voor de heerlijkheid van de Heilige’. Rafaël is een echte, sympathieke familie-engel, zonder de wereldomvattend, hemel, aarde en onderwereld omvattende functie van zijn collega’s. Rafaël wordt zelden alleen, maar bijna altijd samen met andere aartsengelen afgebeeld. De symbolen van zijn waardigheid zijn kruis of wandelstaf.
