Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

KOLONIST

betekenis & definitie

Kolonisten waren ondernemende mannen en vrouwen, die in het verleden huis en haard verlieten om zich te gaan vestigen in de nieuw ontdekte landen van de wereld. Voorzover we weten waren de Foeniciërs de eerste kolonisten.

Leden van dit nijvere, zeevarende volk vestigden zich langs de gehele kust van de Middellandse Zee en beïnvloedden die streken met hun eigen beschaving. Ze werden gevolgd door de Grieken, die zich in Italië en op Sicilië vestigden en in het zuiden van Frankrijk de stad Marseille stichtten. Romeinse kolonisten poogden zich een bestaan te scheppen in Gallië, in Spanje en in Noord-Afrika; Arabieren vestigden zich in het Midden-Oosten, in Noord-Afrika, in Spanje en zelfs in Zuid-Frankrijk.Kolonisten in Noord-Amerika trokken met huifkarren het nieuwe gebied binnen.

Kolonistenkaravanen in Noord-Amerika werden voortdurend aangevallen door Indiaanse krijgers.

Na 1500 zwermden Europese kolonisten uit over de gehele wereld en schreven de geschiedenis van Amerika, Australië, Afrika en een groot deel van Azië.

Zuid- en Midden-Amerika werden bijvoorbeeld veroverd en gekoloniseerd door de Spanjaarden en de Portugezen, die deze gebieden in de 16e eeuw ontdekten. Ze vernietigden de oude Indianenculturen in dit gebied en brachten er hun eigen taal, hun godsdienst en hun levensstijl. Van Mexico tot Vuurland wordt ook tegenwoordig nog bijna uitsluitend Spaans en Portugees gesproken. Nederlanders waren het aanvankelijk ook die zich als kolonisten vestigden in Zuid-Afrika. Hun afstammelingen beheersen nog altijd de zuidpunt van het Afrikaanse continent; ze staan bekend als ‘Boeren’ en spreken een taal, die nauw met het Nederlands verwant is. Andere Nederlanders speelden een grote rol bij de kolonisering van het Verre Oosten.

In de loop der j aren moesten ze veel van het veroverde gebied afstaan, vooral aan Engeland. Tot na de Tweede Wereldoorlog bleef Nederland echter in het bezit van Nederlands-Oost-Indië, het tegenwoordige Indonesië. Ook op het westelijk halfrond speelden Nederlandse kolonisten een belangrijke rol. Be-

halve in Noord-Amerika vestigden ze zich o.m. in Suriname en op de Nederlandse Antillen; gebieden die na de Tweede Wereldoorlog zelfstandig werden doch een band met Nederland bleven bewaren.

Ook Australië werd aanvankelijk door Nederlanders ontdekt en gekoloniseerd. Deze eerste pioniers verloren het gebied echter aan de Engelsen, die er voorgoed hun stempel op hebben gedrukt.

Het tijdperk van kolonies en kolonisten is thans voorgoed voorbij. De volkeren van de gekoloniseerde (en heel vaak ook geknechte) landen hebben vooral na de Tweede Wereldoorlog hun wil tot zelfstandigheid duidelijk gemaakt. Voorzover ze die zelfstandigheid niet goedschiks konden bemachtigen, hebben ze er zich gewapenderhand van meester gemaakt. Terecht in zoverre, dat elk volk recht heeft op zelfstandigheid. Ten onrechte misschien, omdat verscheidene van deze volkeren nog niet rijp waren voor zelfstandigheid en hun welvaart snel verloren na het vertrek van de kolonisten.

< >