turksch Ismir, turksche zeestad in Klcm-Azié, 50 mijlen bezuidoosteii Constantinopel, op den achtergrond van de omstr. 10 mijlen landwaarts insnijdende Golf van S. (eene golf der Egeesche Zee), heeft 160,000 inw., is de zetel van consulaten der meeste beschaafde natiën, en staat door eenen spoorweg in gemeenschap met Aidin. Het is een der steden, die aanspraak maken op de eer, de geboorteplaats te zijn van Homerus, die naar de kleine rivier van S. (de oude Ueles) den bijnaam draagt van Melesigenes.
Gesticht heet S. door Tantalus, of door eene volkplanting uit Ephesus, omstr. 600 v. Chr. Ofschoon eene bloeiende koopstad (thans de voornaamste van aziat. Turkije), heeft S. toch nooit op ééne lijn gestaan met Ephesus, Miletus, enz. Ingenomen en verwoest door de Lydiërs, onder Ardys, weder opgebouwd door Alexander, werd S. door eene aardbeving omvergeworpen onder Tiberius (herhaalde malen is S. door zulk eene ramp geteisterd; evenzoo door de pest). Herbouwd onder Marc.-Aurelius, werd S. onder het keizerrijk vermaard door zijnen koophandel en door zijne scholen voor welsprekendheid. Bion en Quintus (van S.) werden er geboren. In 1084 werd S. aan de gricksche keizers ontweldigd door eenen Turk, met nameTzacbas, die er de hoofdstad van maakte van een afzonderlijk rijkje ; maar Johannes Ducas veroverde S. in 1097. De Turken maakten zich opnieuw meestervan van S. in 1332; het werd hun in 1344 ontweldigd door de Christenen ; doch in 1402 viel het in handen van Tamerlan, die er plundering en verwoesting aanrichtte. In 1424 maakte Amurat zich van S. meester, en sedert is het in de macht der Porte gebleven. Tweemaal (1841, 1845) werd S. geteisterd door eenen brand, die telkens bijna de halvestad in de asch legde. De christengemeente te S. was een der zeven gemeenten in Azië (Openb. 1: 11; 2: 8).
