Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Normandië

betekenis & definitie

of Normandijë, lat. Normmnia, het oude Neustrié, voormalige provincie van Frankrijk, had tot hoofdstad Rouaan, en was ingedeeld in Opper-N. (hoofdpl.

Rouaan) en Neder-N. (hoofdpl. Oen). Wat vroeger N. was vormt van ’t tegenwoordige Frankrijk de departementen Seine-Inférieure, Eure, Calvados, Manche, en een gedeelte van het dept. Orne. Oudtijds werd N. bewoond dooreen aantal volkeren : de voornaamste waren: de Veliocassen, de Caleten, de Aulerci-Eburovices, de Lexoviërs, de Bajocassen en de Abrincalui. Na de romeinsche verovering; werd N. ingedeeld bij Lugdunensis H. Door Clovis veroverd, maakte N. onder diens opvolgers deel uit eerst van het koninkrijk Soissons, later van het koninkrijk Neustrié. Te rekenen van het einde dor regeering van Karel den Groote werd deze provincie aanhoudend verontrust door de vijandelijke invallen der Noormannen of Denen, die zich eindelijk, tijdens de regeering van Karel den Eenvoudige voor goed daar nederzetteden (912) onder aanvoering van hun opperhoofd Rolio, die in het huwelijk trad met Giseia, dochter van den frankischen koning; met die vestiging der Noormannen nam de provincie hunnen naam aan. Rolio en zijne opvolgers regeerden over N. met den titel van hertog en als vasallen der frankische koningen. Toen Willem de Bastaard, een der afstammelingen van Rolio, in 1066 Engeland veroverd had, werd N. daardoor vereenigd met Groot-Britannië, zonder nogtans op te houden een vasalstaat van Frankrijk te zijn. In 1203, toen Jan zonder Land zijnen neef Arthur (den erfgenaam van N.) vermoord had, werd hij daarvoor gestraft, doordien koning Filips (Augustus) doodeenvoudig 't hertogdom N. verbeurd verklaarde en aan de fransche kroon trok; doch in 1346 kwam Engeland’s koning Arthur III eenen inval in N. doen, en maakte er zich meester van; toen bleef N. in handen der Engelschen, totdat het hun ontweldigd werd door Karel V vao Frankrijk; doch Karel VI verloor het weder, en eerst door Karel VII werd het heroverd (1450).Vier koninklijke fransche prinsen hebben den titel gevoerd van Hertog van JV., nl.:

1) Jan, zoon van Filips van Valois, en later koning (1332);
2) Karel, zoon van koning Jan, later Karel de Wijze (1355);
3) Karel van Frankrijk, broeder van Lodewijk XI (1464);
4) Lodewijk Karel, tweede zoon van Lodewijk XVI, bekend onder den titel van Dauphin en van Lodewijk XVII. Na den dood van dien ongelukkigen prins hebben verscheidene bedriegers zich willen laten doorgaan voor Dauphin, en daarom den titel aangenomen van hertog van N.

Erfelijke Hertogen van Normandië.

Rolio of Raoul (nadat hij gedoopt was: Robert) 912

Willem I, bijgen. Longue- Epée 920 of 927

Richard I, Zonder Vrees, 943

Richard II, de Goede, 996

Richard III 1027

Robert I, de Duivel 1028

Willem I, de Veroveraar 1035

Robert II, bijgen. Courteheuse 1087 (N.werd hem ontnomen 1106).

Hendrik I, koning van Engeland 1106

Steven (Etienne) v. Blois, koning van Engeland 1135

Mathilde en Geoffroy Plantagenet 1144

Hendrik II (kon. v. Engeland 1154)

Richard IV (als kon. von Engeland Richard I) 1189

Arthur en Jan-zonder-Land 1199—1203

< >