Strictura of Stenosis, het nauwer worden van kanalen of openingen in het lichaam (slokdarm, maag, darmen, openingen in het hart, pisbuis enz.); kan veroorzaakt worden door afknikking, verstopping door vreemde lichamen of afscheidingsproducten, litteekenvorming of gezwellen, die van buiten af druk uitoefenen op die organen of er binnenin voortwoekeren (b.v. kanker). De meest voorkomende V. zijn:
1. V. der pisbuis, strictura urethrae, in den regel een gevolg van een vroegeren druiper, soms ook van verwonding.
2. V. der bronchiën, bronchiaalstenose, door kramp der bronchiaalspieren (asthma), ingedrongen vreemde lichamen, zwelling van het slijmvlies (ontsteking), ophooping van slijm enz.
3. Darmvernauwing (zie aldaar).
4. V. der openingen in het hart, zie Hartgebrek.
5. V. van het strottenhoofd door kramp der stemspleet, oedeem, diphtherie enz.; zie Strottenhoofdsziekten.
6. V. van den slokdarm, meestal door kanker of litteekens na verbranding; ook door druk van gezwellen of divertikels, zie Slokdarmziekten.
7. V. van den portier (uitgangsopening der maag) door kanker of litteekenvorming na maagzweer.
8. V. der neusgangen door ingedrongen vreemde lichamen, zwelling van het slijmvlies eener neusschelp, hypertrophie der neusschelp, poliepen, verbuiging van het tusschenschot enz.
9. V. van de keel door zwelling der amandelen (angina).
10. V. van de uitwendige gehoorgang (zie Oorziekten).
11. V. van de scheede of van het halskanaal der baarmoeder door -verwondingen (bij bevalling), zwelling van het slijmvlies (ontsteking), afknikking, enz.
12. V. der slagaderen, zie Vaatverkalking en Thrombose.
De behandeling eener vernauwing hangt af van de zitplaats en de oorzaak. In vele gevallen (1, 6, 11) komt men tot het doel, door systematische rekking (sondes), in andere (3, 5, 7, 8) moet men dikwijls tot een operatie zijn toevlucht nemen; in sommige is een ontstekingwerende behandeling voldoende, bij enkele ten slotte is aan een bestaande V. niets meer te veranderen en kan men slechts de gevolgen bestrijden (4, 12).
