Oleum jecoris Aselli, een gele tot roodachtig gele olie, met zwak vischachtigen reuk en smaak, uit de lever van den kabeljauw gewonnen, heeft zich als geneesmiddel een grooten naam verworven. Als volksgeneesmiddel is het onder de visschers in Noorwegen in gebruik; dit gaf aanleiding tot de invoering van L. in de geneeskunde.
De Lofoden L. is de beste; zij bevat oleïne 99 pCt., stearine en palmitine 0.9 pCt., sporen zwavel, phosphorus, jodium, broom, chloor, zwavel- en phosphorzuur. De Labrador L. wordt dikwijls vervalscht met vischtraan.Terwijl men vroeger aan haar jodium-gehalte de geneeskrachtige werking toeschreef, is men het er later vrij wel over eens geworden dat zij in hoofdzaak slechts de werking van vetten in het algemeen heeft; zij wordt echter gemakkelijker in het lichaam opgeslorpt en beter door het darmkanaal verdragen dan andere vetten. Eerst kort geleden is bemerkt, dat levertraan ook een vitamine bevat en wel het anti-rhachitis vitamine.
Heilzaam is L. dus bij Engelsche ziekte, bij klierachtige toestanden (scrofulose), en in ’t algemeen bij ziekten, waar vermagering en bloedarmoede hand aan hand gaan. Ook bij longtering nemen niet alleen
dikwijls de krachten toe, maar wint het lichaam soms ook in gewicht bij het gebruik van dit middel. Ook bij suikerziekte en rheumatiek wordt wel L. voorgeschreven.
Men laat het middel liefst alleen in de koelere maanden gebruiken, in de warmte wordt het vet ranzig en bezwaart het de maag en het darmkanaal. Ook geldt als regel, de L. niet bij gestoorde spijsvertering en bij kinderen beneden het jaar te geven. Men beginne met kleine hoeveelheden. Gewoonlijk is een eetlepel voldoende (bij kinderen 1 theelepel tot 1 paplepel), na eenigen tijd kan men tot 2 en 3 eetlepels klimmen. De beste tijd om het middel te gebruiken is tusschen de maaltijden, daar het anders de vertering der overige voedingsmiddelen belemmert door ze met een olielaag te omgeven. Ter verbetering van den smaak drinke men koffie, wijn, pepermuntwater of thee na, of ete men pepermunt of broodkorst.
Meestal gewent men spoedig aan den smaak. In de apotheek komt voor L. met lood ijzer en L. met benzoëzuurijzer. Verder Scolt's Emulsion, d.i. een mengsel van L. met hypophosphorzure zouten, kaneelolie, gom enz. Levertraan met phosphorus of Phosphorlevertraan is een zeer sterk werkend en dus gevaarlijk, maar ook goed werkend middel tegen Engelsche ziekte. Men neme het niet zonder voorschrift van een arts.
