Gron.: Woagenbörgen.
Dorp in de gemeente Delfzijl nabij het Hondshalstermeer (gemeente Scheemda) op een zandhoogte te midden van klei. Aan de westkant ligt het Proostmeer.
De hervormde kerk is in 1883 gebouwd naar ontwerp van J. Brons, stichter van de Bronsmotorenfabriek. De preekstoel (1661) is afkomstig uit de vorige kerk, gemaakt door Berent Berents.
In 1873 stichtten Jan en Wolter Brons en hun zuster Trijntje in samenwerking met de evangelist Malga uit Ermelo de inrichtingen van de Vereniging tot Christelijke Liefdadigheid van lichamelijk en geestelijk gebrekkigen; vanaf 1960 werd de naam veranderd in Groot Bronswijk. In Stadskanaal en Delfzijl zijn door Groot Bronswijk vestigingen tot stand gebracht; sinds enkele jaren is het instituut met Dennenoord te Zuidlaren en de riagg Groningen verenigd tot de Stichting Geestelijke Gezondheidszorg Groningen. De toekomst van het complex in Wagenborgen is onzeker door de excentrische ligging en de slechte staat van de gebouwen, waarvan al een groot deel is afgebroken.
De naam ‘Wagenborgen’ is afkomstig van de mansnaam Wagen, Wago. In de 15de eeuw Wagenborghe, to Waegheberghe, in de 16de eeuw Wagenberge.
Schimpnamen voor de inwoners: Eerappeldoggen, Bremsters en Witmulen.
Lit.: W.P. Huisman, Noodlanding in het Proostmeer; kroniek van de bevrijding van Wagenborgen van 15 tot 24 april 1945 (Veendam 1999); J. Huizenga, Memorabele mensen en monumenten uit de geschiedenis van de intramurale gezondheidszorg (Lochem 1991) 252-254; G. de Fijter, Op het Erf der Vaderen. Gedenkboek van de Hervormde Gemeente van Wagenborgen (Wagenborgen 1983); H. Doornbos, Wagenborgen in oude ansichten (Zaltbommel 1979); J. Klatter, Groot Bronswijk 1873-1973 (Amsterdam 1973).
