1. Landschap in Oost-Groningen en Noordoost-Duitsland.
Ten W. van de Eems liggend, begrensd door Westerwolde en het Oldambt, met de Tjamme als grens. Het Reiderland omvat een kleigebied met wierdedorpen langs de Eems en een (voormalig) veengebied (wold) met ontginningsnederzettingen uit de Middeleeuwen. Het veen werd door de Dollard in de late Middeleeuwen met een pakket klei bedekt. Grote delen van het Reiderland gingen verloren in de Dollard. Een deel van het Reiderland viel onder het bisdom Münster en een deel onder het bisdom Osnabrück. Het Nederlandse deel van het Reiderland bestaat uit het zogenaamde Reiderlander of Ulsder vijfdedeel.
Dit vormde in de Middeleeuwen een zelfstandig rechtsgebied. De kerspelen Winschoten, Ulsda, Beerta, Blijham, Bellingwolde, Westerlee (Heiligerlee omvattend) en mogelijk het verdronken Meggeham vielen in dit gebied. In Winschoten was de rechtstoel gevestigd. Door de Dollardinbraken en overlast van veenwater raakte het gebied in ongerede en werd bestuurlijk bij het Oldambt en Westerwolde ondergebracht. Ten tijde van de Franse overheersing werd het Duitse deel van het Reiderland ondergebracht bij het Departement Groningen (1806-1810) en vervolgens bij het Departement Westereems (1810-1814) 2. Gemeente in Oost-Groningen ten Z. van de Dollard tegen de Duitse grens, opp. 98,82 km2 met 6.911 inwoners (1998). Ontstaan bij de gemeentelijke herindeling in 1990, tot 1991 onder de naam Beerta, door samenvoeging van de gemeenten Beerta, Finsterwolde en Nieuweschans. Omvat de volgende dorpen en buurtschappen:
a. in de voormalige gemeente Beerta: Beerta, Nieuw-Beerta, Beersterhoogen, Drieborg, Kroonpolder, Nieuwe Statenzijl, Oude Statenzijl, Oudedijk, Stadspolder en Ulsda;
b. in de voormalige gemeente Finsterwolde: Finsterwolde, Ekamp (deels), Finsterwolderhamrik, Finsterwolderpolder, Ganzedijk, Goldhoorn (deels), Hardenberg, Hongerige Wolf, Kostverloren, Kromme Elleboog (deels) en Veenhuizen;
c. in de voormalige gemeente Nieuweschans: Nieuweschans, Booneschans, Hamdijk en Oudezijl.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart 1998 was de uitslag: PVDA 40,3 %, NCPN 35,7 % en Gemeentebelangen 24,0 %. De verdeling van de dertien raadszetels was als volgt: PVDA vijf, NCPN vijf en Gemeentebelangen drie. Het gemeentebestuur zetelt in Beerta.
In het Z. van de gemeente lopen de spoorlijn Groningen-Nieuweschans en de rijksweg A7 (Groningen-Nieuweschans) richting Duitsland. De Westerwoldsche Aa (een voortzetting van de waterweg Winschoterdiep-Rensel Pekel Aa) en het Vereenigd of B.L. Tijdenskanaal komen samen ten Z.W. van Nieuweschans; de voortzetting onder eerstgenoemde naam is tevens de grens met Duitsland.
Lit.: A.S. de Blécourt, Oldambt en de Ommelanden (Assen 1935): D. Wildvang. Das Reiderland, eine geologische, gemeinverstandlische Abhandlung (z.p. 1920): G.A. Stratingh en G.A. Venema, De Dollard (Groningen 1855).
