De oprichting van het waterschap Ommelanderzeedijk was een verlaat gevolg van de stormvloedramp van 1953. De in het Dijkenrapport (1957) geuite wens om het beheer van de gehele zeewering bij één waterschap onder te brengen is herhaald in het Rapport betreffende het verbeteren van de kustbeveiliging van Groningen, in het bijzonder in het noorden van de provincie van mei 1965; het hierin opgenomen ontwerp-bijzonder reglement heeft als uitgangspunt voor het bijzonder reglement (Provinciaal blad 1967, 83) gediend.
Het waterschap, dat nagenoeg alle gronden ten westen van de Hondsrug en ten noorden van het Eemskanaal (alleen in de provincie Groningen) omvatte, had een vlaktemaat van ruim 100.000 ha. Het had tot taak het beheren en het onderhouden van de bestaande zeedijk tussen de Lauwerszee en Delfzijl, met uitzondering van de provinciale en rijksdijken. De voormalige onderhoudsplichtigen van de zeedijk moesten voor de overname van het beheer en het onderhoud een bedrag van 10.000 gulden per km aan Ommelanderzeedijk betalen. Dat het waterschap in een personele unie met Hunsingo was verbonden hoeft geen verbazing te wekken; Hunsingo had na 1953 in overleg met de kustwaterschappen een stormvloedwaarschuwingsdienst ingesteld en geleid. Ommelanderzeedijk is in 1986 uitgebreid met een groot deel van Oost-Groningen tot ongeveer 185.000 ha, waarbij het waterschap met het beheer van alle zee- en slaperdijken in Groningen is belast. Bij de opheffing van het waterschap in 1995 is zijn taak overgenomen door de waterschappen Noorderzijlvest, Eemszijlvest en Dollardzijlvest. Door de oprichting van Ommelanderzeedijk is een nieuw element in de omslagheffing van de waterschappen in Groningen ingevoerd, namelijk de omslag ‘gebouwd’, d.w.z. een aanslag berekend naar de waarde van gebouwen. Nadat in 1969 was uitgemaakt dat een verzwaring van de zeedijk voldeed aan de eisen van de Deltawet, begon het waterschap met de voorbereiding van de dijkverzwaring en daarmee samenhangende werken; de werken zijn onder directie van provinciale waterstaat tussen 1974 en 1991 uitgevoerd.
[Hempenius]
Lit.: L. Hacquebord en A.L Hempenius, Groninger dijken op Deltahoogte (Groningen 1990).
