Formule, meestal in rijm- of liedvorm, die de kinderen, in een kring staande, opzeggen om uit te maken, wie ‘hem’ bij een bepaald spel (kinderspel) zal zijn. Bij elke lettergreep wordt iemand aangewezen.
Hij of zij op wie de laatste lettergreep valt, is ‘hem’. In Groningen waren/zijn tientallen aftelrijmpjes gangbaar, waaronder:A b bankje,
Meester woont in ’t gankje;
A b bondekou,
Meester gaait noa ’t schoultje tou;
Ot botfot!
Ain, twij, drei,
Moes ien brij,
Rot ien kist,
Doe bist 't!
Eun deun dip,
kke de kanneflip,
Ikke de kanne,
Doe bist de man.
Eun deun dip.
Sik sak sond,
Toaveltje, bredje rond,
De hond sprong in de zij,
Of wassie dij!
Op n deuske ligt wat stof,
Snie de keerl de kop mor of,
Gooi hom in de slingersloot,
Mom is e wel al dood,
Wel mout hom begroaven?
Jan mit de bokkewaogen.
Wel mout der op zitten?
Trien mit de dikke titten.
Dou kreeg Trien n rooie kleur,
Doar gaf Jan heur n doetje veur.
Oppeltje poppeltje, peernpoppeltje pof,
O-ff-of
Ik of gij, gij zijt vrij.
Untje, muntje, pepermuntje,
Untje, muntje, of.
Zie ook Marrimis.
Lit.: NGW 658-659; Ter Laan, Volksleven II, 659-60; Teenstra, Kinderwereld, 150-151.
