Dwalingen omtrent den Sabbath, binnen de grenzen van het Christendom, eerst den Jodenchristenen eigen (Col. 2 : 16) kwamen in later eeuw voor in de Oostersche kerk bijv. onder de Tschisleuniki of tellers, die zeiden dat het volk Gods geteld en van de wereld afgesneden moest worden en dat de rechte Sabbath op Donderdag moest worden gevierd; later, 1554, in Finland, toen velen meenden dat dure jaren, harde tijden de straf Gods waren d&drop dat men den Zondag in plaats van den Zaterdag als Sabbathdag vierde (in verband met de leer van een in 1470 opgetreden Russischen Jood Zacharias); en weer later, onder de Sabbatharische Baptisten of Baptisten van den zevenden dag (met een 10.000 leden) die zich van de andere Baptisten daardoor onderscheiden dat zij den Zaterdag beschouwen en doorbrengen als rustdag en dag der godsdienstoefeningen. Ook de Baptistische zoogenaamde Duitsche Sabbathariërs volgen (sedert 1725) dezelfde practijk, leven eenzaam, in ongehuwden staat, vegetarisch enz.
Maar onder de Sabbatisten verstaat men toch in hoofdzaak een bepaalden tak van het Adventisme: de Adventisten van den zevenden dag. Voor de Adventisten als zoodanig zie men het art. De Adventisten waren in hun verwachting dat Christus wederkomen zou, eerst, naar zij hoopten, tusschen 21 Maart 1843 en 22 Maart 1844, daarna op den 22en October 1844, toen er niets van dien aard gebeurde, deerlijk teleurgesteld. Men hield, althans onder een deel der secte, het er nu voor dat deze droeve teleurstelling o.m. tot oorzaak had dat de Sabbath tot dusver niet op den rechten dag gevierd was en God Zijn toorn daaroveffliet blijken. Het denkbeeld ontleende men wel aan het gevoelen der Amerikaansche Zevendedags-Baptisten (zie boven); in 1846 schreef Jozef Bates er een tractaat over; maar de grootste stoot tot het op den voorgrond brengen van de opvatting dat alleen de rustdag-viering op Zaterdag met Gods (haar „geopenbaarden”!) wil overeenkwam ging toch uit van het echtpaar White, in ’t bijzonder van mevrouw White. Talrijke geschriften heeft zij gepubliceerd, voornamelijk zijn bekend: De weg naar Christus en Christus’ gelijkenissen.
Een nieuwe verklaring van het boek Daniël deed nu in deze kringen opgeld: het gericht was wel begonnen, maar nog niet op de aarde; nog slechts uitsluitend in den hemel; maar met oordeelen werden bedreigd alle volken die de Zondagsviering aanhielden. Zij drijven ook inveleEuropeesche staten levendige propaganda voor hunne denkbeelden. Tot propaganda dient in ’t bijzonder De Heraut met een oplage van vele tienduizende exemplaren; officiëel orgaan der groep is het blad Wachters Sions. De in de NieuwTestamentische Schriften ons meegedeelde waarheid dat het volbrachte werk van Christus, aan den Opstandingsmorgen door God den Vader voor aller oog als voldoend bezegeld, ons eerst geeft de waarachtige rust, weshalve het ten zeerste in overeenstemming met den geest der Schrift is om den Opstandingsdag tot „Dag des Heeren” te verheffen, is ieder voorstander van Sabbathvieren op Zaterdag blijkbaar nog een verborgen zaak.
