1849—1912, Zweedsch schrijver, geboren te Stockholm uit een later gewettigde verbintenis tusschen een koopman van goede familie en een kelnerin, waaruit hij zelf later verklaarde de tragische vermenging in zijn karakter van slaveninstinct en „heerachtige” neigingen. Een zeer verkeerde opvoeding, geldgebrek en allerlei andere omstandigheden jagen hem van beroep naar beroep, naar „dertien ambachten” en „veertien ongelukken”; het gevolg is dat hij socialist wordt en de geweldigste critiek uitoefent op de maatschappelijke toestanden.
Deze geeselt hij bijv. in zijn roman De roode Kamer (1879; handelende over het leven van kunstenaars en schrijvers te Stockholm). De opbrengst zijner veelvuldige poëtische werkzaamheden veroorloven hem eindelijk te leven voor letterkundigen arbeid.
In deze zijne eerste periode zijn voor hem de vrouw en de liefde de het leven schragende machten. In Parijs en Zwitserland brengt hij een geruimen tijd door.
Hij blijft ’t evenwel met zichzelf niet eens;met den aard van zijn socialistische theorieën weet hij geen raad meer; zijn vereering der vrouw slaat in een fanatieken haat tegen al wat vrouw is, om. Ook wat tot nog toe nog zijn religie was, ontzinkt hem; hij rekent nu met het stuk leven dat achter hem ligt af in een drietal werken, die ten deele zijn van autobiografischen aard : De zoon van een dienstmeid; De ontwikkeling eener ziel; De biecht van een dwaas (1887—’93).
Met name het laatste draagt de sporen van Strindbergs zielestrijd; sterk is daarin de vrouwenhater aan het woord. Hij wordt, onder invloed van Nietzsche, nu veel meer individualist.
Maar ook na dezen vindt hij de rust niet; ja allerlei nieuwe bittere ervaringen brengen hem aan den drempel der krankzinnigheid. Dat hij leed aan vervolgingswaanzin blijkt ook uit zijn Inferno (1897).
Via Swedenborg (zie het art.) komt hij nu tot Rome; in religieuze mystiek zoekt hij rust voor zijn ziel (Eenzaam, 1903); door zijn drama’s Naar Damascus e.a. loopt nu de draad van een geloof aan een Goddelijke wereldregeering.Strindberg is in de eerste beide perioden zijns levens naturalist, maar zulk een die alom het onvolkomene ziet en de aanklager wordt van zijn tijd. De overmaat van zijn eischen die hij aan het leven stelt bereidt hem telkens en op allerlei gebied nieuwe teleurstelling; steeds wendt hij zich tot nieuwe idealen toe, maar telkens ook weer komt ’t met het eerst omhelsde tot een breuk. Hij kon niet vereenigen het bezit van het ééne met het bezit van het andere. Hij is wel genoemd het levend geweten van zijn tijd. Maar, al hebben zijn drama’s daardoor psychologische waarde, de groote eenzijdigheid doet aan die waarde toch ook weer niet geringe afbreuk.
De rij van zijn romans, drama’s, vertellingen enz. is een bijzonder-lange (Zweedsche uitgave, 55 dln); hij heeft sterken invloed uitgeoefend op de taal van zijn volk die hij verrijkte en op de literatuur zijner dagen. Hij is een triestige figuur die zocht en zocht, maar niet waarlijk vond. En als zoodanig meer tot een afschrik dan tot een voorbeeld.
