Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 30-05-2017

rokeren

betekenis & definitie

een rokade uitvoeren.

een dubbele, verdedigende zet uitvoeren, waarbij de koning twee velden naar links of rechts in de richting van de toren gezet wordt en de toren die het dichtst bij staat over de koning heen geplaatst wordt op het vak direct naast de koning, wat alleen toegestaan is als zowel de koning als de toren nog niet bewogen hebben, als er geen ander stuk tussen koning en toren staat en als de koning niet schaak staat of, bij verplaatsing, schaak komt te staan; een rokade uitvoeren.

Voorbeelden:
Rokeren is onreglementair: a. als met de koning al een zet is gedaan, of b. met een toren waarmee reeds is gezet. Rokeren is tijdelijk niet toegestaan zolang: a. het veld waarop de koning staat, het veld dat hij overschrijdt of het veld dat hij gaat bezetten, wordt aangevallen door een of meer stukken van de tegenstander; b. als er een stuk staat tussen de koning en de toren waarmee wordt gerokeerd.
http://www.schaakbond.nl/, 2002

Bij een rokade beweegt de koning naar links of rechts tegen de toren aan, waarna de toren over de koning heen springt naar het andere, direct aan de koning, grenzende vlakje. Voorwaarden om een rokade te mogen uitvoeren: de koning die gaat rokeren mag nog niet verplaatst zijn tijdens het spel. De toren die gaat rokeren mag nog niet verplaatst zijn tijdens het spel. Alle vlakjes tussen de koning en de toren dienen leeg te zijn.
http://www.kbz.be/schaken_spelregels.htm, 2003

Als een speler met de bedoeling om te rokeren de koning aanraakt, of tegelijkertijd koning en toren, maar rokeren aan die zijde niet is toegestaan, dan moet de speler een andere reglementaire zet met zijn koning doen, waarbij rokeren aan de andere zijde niet is uitgesloten. Als er geen reglementaire zet met de koning mogelijk is, dan is elke andere reglementaire zet toegestaan.
http://www.schaakbond.nl/, 2002

Wit heeft een lastig pionnetje op e5 staan en heeft al gerokeerd.
Meppeler Courant, 1995

Na e2-e3 kan de zwarte loper bijvoorbeeld nemen op f1, waarna de witte koning niet meer kan rokeren.
Meppeler Courant, 1994

< >