De grote encyclopedie van het antiek

Jan Durdik en anderen (1970)

Gepubliceerd op 02-12-2020

Hausmaler of Winkelmaler

betekenis & definitie

(Du.), niet bij enige manufactuur aangesloten porseleinschilders; zij werden door de fabrieken bestreden, niet zozeer uit concurrentienijd als wel ter bescherming van de goede naam van de manufactuur. Zij ontwikkelden zich uit de glas- en emailschilders, vooral in de omgeving van Augsburg.

Aanvankelijk was men in Meissen bijna dankbaar dat er vakbekwame Hausmaler als de Auffenwerths en Seuter bestonden; na 1730 namen dezelfde manufacturen echter alle beschikbare middelen te baat (streng verbod op het naar buiten smokkelen van onbeschilderd porselein, resp. wegslijpen van het firmamerk) om het contact met de Hausmaler te bemoeilijken. Tegen het midden van de 18de eeuw stierf het vak geleidelijk uit; slechts enkele vermogende dilettanten zoals kanunnik Von dem Busch hielden zich soms nog wel daarmee bezig. Behalve de reeds genoemden behoren Bottengruber, Preiszler en Wolfsburg (Wenen), Ferner en Mayer-Presnitz, Metzsch en Jucht (Meissen) tot de meest begaafde Hausmaler.

< >