Ergatief verwijst in de taalkunde naar een specifieke grammaticale relatie tussen de onderwerps- en lijdensrol in een zin.
In talen met een ergatieve constructie treedt de ergatieve marker op bij het onderwerp van een intransitieve zin (een zin zonder lijdend voorwerp) en het lijdend voorwerp van een transitieve zin (een zin met een lijdend voorwerp), terwijl het onderwerp van een transitieve zin (degene die de handeling verricht) geen marker draagt.
Het Nederlands is geen ergatieve taal; het volgt een nominatief-accusatieve grammaticale structuur, waarin het onderwerp van een intransitieve zin en het onderwerp van een transitieve zin op dezelfde manier gemarkeerd zijn, terwijl het lijdend voorwerp van een transitieve zin anders wordt gemarkeerd.
Bijvoorbeeld:
* Intransitieve zin (geen lijdend voorwerp):
- Hij loopt (hij is aan het lopen)
- Zij lacht (zij is aan het lachen)
* Transitieve zin (met lijdend voorwerp):
- Hij leest een boek (hij is een boek aan het lezen)
- Zij eet een appel (zij is een appel aan het eten)
In deze voorbeelden worden het onderwerp van de intransitieve zin (hij, zij) en het onderwerp van de transitieve zin (hij, zij) op dezelfde manier gemarkeerd. Het lijdend voorwerp van de transitieve zin (een boek, een appel) wordt anders gemarkeerd dan het onderwerp en ontvangt geen specifieke morfologische marker.
