Collectieve goederen zijn goederen of diensten die non-exclusief en non-rivaliserend zijn. Dit betekent dat het gebruik van het goed of de dienst niet beperkt kan worden tot bepaalde individuen en dat het gebruik ervan door één persoon geen negatieve invloed heeft op het gebruik ervan door anderen.
Non-exclusiviteit houdt in dat het niet mogelijk is om mensen uit te sluiten van het gebruik van het collectieve goed. Als het eenmaal beschikbaar is, kunnen mensen er vrijelijk gebruik van maken, ongeacht of ze hebben bijgedragen aan de productie of financiering ervan. Een typisch voorbeeld van een non-exclusief collectief goed is openbare lucht.
Non-rivaliteit betekent dat het gebruik van het goed of de dienst door één persoon geen invloed heeft op het gebruik ervan door anderen. Een voorbeeld van een non-rivaliserend collectief goed is een vuurtoren. Het maakt niet uit hoeveel schepen de vuurtoren gebruiken, het blijft zijn functie vervullen.
Collectieve goederen worden vaak geleverd en gefinancierd door de overheid, omdat marktmechanismen niet altijd adequaat zijn om ze te produceren. Dit komt doordat er geen directe individuele prikkels zijn voor individuen of bedrijven om ze te produceren, aangezien ze niet in staat zijn om de voordelen van het gebruik van het goed exclusief voor zichzelf te behouden. De financiering van collectieve goederen gebeurt vaak door middel van belastingen of overheidsbudgetten.
Voorbeelden van collectieve goederen zijn openbare parken, de straatverlichting, defensie, het rechtsstelsel en milieubescherming.
