De opbrengst van een gewas op een bepaald veld in een zeker jaar zal beheerst worden door vele invloeden, waarvan sommige door de mens veranderd kunnen worden. Het is gewenst de meest gunstige combinatie van invloeden te kennen.
Een combinatie zal gunstig heten indien bij die combinatie de netto-opbrengst hoog is. Onder de p. verstaat men de constructie van een schatting over de functie die, bij elke praktisch mogelijke combinatie van belangrijk geachte invloeden, de verwachtingswaarde van de daarbij behorende opbrengst geeft.Neemt men tevoren aan dat de functie lineair is in alle variabelen, en maakt men nog enige passende veronderstellingen, dan kan, bij gegeven waarnemingsuitkomsten, een schatting verkregen worden m.b.v. de gewone lineaire regressierekening. Eveneens kan men dan nog beoordelen welke andere schattingen ook aannemelijk geacht mogen worden. Neemt men tevoren aan dat de functie lineair is in een aantal gegeven gewone functies van de variabelen, dan kan op een soortgelijke wijze een oplossing gevonden worden.
Bij de Cultuurtechnische Dienst verstaat W. C. VISSER onder p. een grafische techniek met behulp waarvan men vele waarnemingsuitkomsten bij benadering kan samenvatten in de vorm van een functie, die dan beschouwd kan worden als een schatting voor de bovengenoemde functie. Het is echter moeilijk daarbij aan te geven welke andere schattingen ook aannemelijk zouden kunnen zijn. Over de betrouwbaarheid van de voorspellingen op deze techniek gegrond kan men moeilijk gissingen maken. Wij moeten echter bedenken dat, zelfs indien een aantal voorspellingen slechts in twee van de drie gevallen juist zouden zijn, men zich dan toch met praktisch voordeel naar deze voorspellingen zal richten.
Lit.: TH. J. FERRARI, Een onderzoek over de stroomruggronden van de Bommelerwaard met als proefgewas de aardappel, Proefschrift, Wageningen 1952.