Tempera (lat. temperare, mengen, temperen, op temperatuur houden) is verf gemaakt van pigmenten met als bindmiddel eigeel en eiwit (van elkaar gescheiden), maar ook met vijgenmelk, honing, bier, wijn, rubbermelk en andere.
Temperaverven drogen zeer snel en moeten dun worden aangebracht, in tegenstelling tot de pasteuze wasverven. Ze doen ‘droog’ en ‘mager’ aan. De temperatechniek verdrong de wasverftechniek langzaam maar zeker na de beeldenstrijd, toen de Kerk besluitvaardiger dan tevoren de iconenkunst onder haar hoede nam. Met de encaustische techniek werd het menselijk lichaam ‘vlezig’ uitgebeeld. Tegenover deze ‘verleiding door het oog’ stelde de temperatechniek vanwege haar droogheid en magerheid het geestelijk-religieuze element. Encaustische portreticonen uit de zesde en zevende eeuw vertonen nog de levensechtheid die kenmerkend is voor het hellenisme. Dit werd verdongen door vastgelegde schema’s en sjablonen.
