Encyclopedie voor Iedereen

John Kooy (1933)

Gepubliceerd op 22-05-2021

Zetmachine

betekenis & definitie

machine v/h maken v zetsel v. boeken en couranten, ' ‘vervangt steeds meer het zetten m/d hand, i/h bijzonder v. zg. plat zetsel v. letters v. gelijke hoogte. Voornamelijk twee typen in gebruik:

1) monotype, die losse letters giet; bestaat uit 2 machines: de eigenlijke zetmachine, waardoor b/b aanslaan v/e toets een combinatie v. gaatjes wordt geprikt i/e papieren rol; deze rol wordt vervolgens overgeplaatst o/d gietmachine, waarop lucht wordt geblazen d/d gemaakte gaatjes en deze luchtstroompjes correspondeeren m/d betreffende matrijzen, zoodat de letters in volgorde worden gegoten;'
2) linotype, die geheele regels giet nadat de matrijzen der aangeslagen letters op een rij zijn geplaatst.

De monotype heeft het voordeel dat b/d correctie niet de geheele regel behoeft te worden overgegoten, maar het nadeel, dat 2 bewerkingen noodig zijn, terwijl een vorm gemakkelijk in → pastei valt. Daartegenover staat weer, dat v. herdrukken v. boeken alleen de papierrol bewaard behoeft te worden en niet een groote voorraad lood. Over het algemeen wordt de linotype gebruikt v, dagbladen, de monotype v. boeken.

< >