Onderpand ontroerende zaak betekent dat een kredietnemer zijn financiële bezittingen in onderpand geeft aan de kredietverstrekker om een lening te krijgen, zoals een hypotheek. Hierdoor heeft de kredietverstrekker zekerheid dat bij het niet nakomen van de betalingsverplichtingen de lening alsnog terugbetaald kan worden uit de verkoop van het onderpand.
Het onderpand dient dus als een extra verzekering voor de kredietverstrekker. Hierdoor daalt het risico op de lening, wat vaak resulteert in een gunstigere rente voor de kredietnemer. Het meest bekende voorbeeld hiervan is een hypotheek. Door de hoogte van een lening zou de rente zonder onderpand waarschijnlijk praktisch onbetaalbaar zijn, vanwege het hoge risico.
Naast de hypothecaire lening zijn er nog twee typen lening die met onderpand ontroerende zaak kunnen worden afgesloten. Het eerste type is een lening met effecten als onderpand. Dit heet een effectenbelening. Het tweede type is het belenen van een polis van een levensverzekering.
Wanneer effecten als onderpand gebruikt worden kan dit in een lagere rente resulteren. Het nadeel van deze constructie is dat wanneer de beurswaarde van de aandelen daalt, de kredietverstrekker kan vragen de waarde van het onderpand aan te vullen. In sommige gevallen kan ook de polis van een levensverzekering ‘beleend’ worden. Hierbij is de polis het onderpand.
