Niet echt een Nederlands woord, maar een samenvoeging van twee ook in onze taal gangbare woorden, smartphone en zombie. Smombies zijn totaal op hun mobieltjes gefixeerde wezens die een gevaar vormen in het verkeer, op school en aan de universiteit streng in de gaten moeten worden gehouden door docenten en aan tafel ronduit vervelend gezelschap.
In Zweden zijn er al waarschuwingsborden voor gemaakt.Maar interessanter nog dan het fenomeen van de smombie, is voor een taalkundige het woord smombie zelf. De lettergreep smom is namelijk behoorlijk vreemd. In onze taal zijn lettergrepen van de vorm X-Y-Z-Y niet zo best als X een medeklinker is, Y een sonorante medeklinker, Z een klinker, en Y een voorkomen van dezelfde sonorant. Sonorante medeklinkers zijn nasalen (m,n,ng) en liquida (l,r).
Ik illustreer in onderstaande tabel de mogelijkheden aan de hand van clusters met een s, behalve bij de r, omdat sr-clusters in het Nederlands niet gangbaar zijn (afgezien van leenwoorden als Sri Lanka, en mensen die schr uitspreken als sr). Voor de r heb ik daarom pr-clusters genomen, maar kr-clusters zouden ook gebruikt kunnen worden om het verschijnsel te illustreren. Wat alles nog vreemder maakt is dat Y-Z-Y vaak wel OK is, behalve bij de r, die daar ook niet van moet hebben. Denk maar aan woorden als mom, non, lol, lel, mum.
sonorant foute lettergreep goede lettergreep
n snan, snin, snon, snen, snun snap, snik, snot, snert, snurk
m smam, smim, smom, smem, smum smak, smid, smok, smet, smul
l slal, slil, slol, slel, slul slap, slip, slot, slet, slurf
r prar, prir, pror, prer, prur prat, prik, prof, pret, prut
[Met dank aan Nella Scholtens]
