Woord van de week

Professor Hoeksema (2022)

Gepubliceerd op 14-06-2022

Doorrechercheren

betekenis & definitie

Dit woord, mij aan de hand gedaan door Erica van Lente, is niet helemaal nieuw, maar is wel een aanwinst van de laatste jaren, zo komt het me voor. Eigenlijk moet ik spreken van twee woorden doorrechercheren, want woorden met het scheidbare prefix door kunnen op twee manieren gevormd worden.

Ten eerste is er het aspectuele prefix door dat simpelweg continuatie uitdrukt en intransitieve werkwoorden vormt: doorwerken, doorpraten, doorvechten, doorzwemmen, doorblaffen. Dit type afleiding is uiterst productief en kan meteen worden toegepast op ieder nieuw werkwoord: doorskeeleren, doorcomputeren, doorcurlingen. Het tweede type leidt transitieve werkwoorden af en is minder productief: doorhalen, doorlezen, doorzagen (maar bijv. niet: doorcomputeren). Soms kan een werkwoord op beide manieren worden gebruikt: Ik wil vanavond doorwerken en de eerste drie hoofdstukken van je dissertatie doorwerken.

Zo ook doorrechercheren: het eerste vinden we bijv. in Het Parool van 25 april 2002: "De afgelopen jaren heeft de politie in nauw overleg met het openbaar ministerie in deze zaak doorgerechercheerd", terwijl het tweede gebruik te vinden is in het Algemeen Dagblad van 10 maart 2001: "Misschien is er ergens een verband, dat eerder niet goed is doorgerechercheerd, dat werk..."