(1741-1790) Keizer van het Duitse Rijk en soeverein vorst over de Zuidelijke (of Oostenrijkse) Nederlanden (1765-90) als opvolger van Frans I Stephanus, Rooms- Koning (1764-90), regeerde in Oostenrijk tot 1780 samen met zijn moeder Maria Theresia. Voorbeeld van een ver- licht absolutistisch vorst.
Streefde naar verwezenlijking van een eenheidsstaat. Eiste ook op godsdienstig terrein het recht van handelen (jozefinisme of jozefisme). Zijn, zonder oog voor tradities doorgevoerde, centralisatie- en hervormingspolitiek veroorzaakte de Brabantse Omwenteling (1789) in de Oostenrijkse Nederlanden. Opgevolgd door Leopold II. Juan van Oostenrijk, Don (Don Juan de Austria; 1547-1578) Bastaardzoon van Karel V. Versloeg de Turken bij Lepanto (1571). Landvoogd der Nederlanden (1576-78). Tekende het Eeuwig Edict (1577), een bekrachtiging van de Pacificatie van Gent (1576), maar wel met voetangelpassage (katholicisme enig toegestane godsdienst). Weggestuurd door de Staten-Generaal. Sneuvelde bij het beleg van Namen. Juliana van Stolberg (1506-1580) Gravin van Nassau. Uit haar tweede huwelijk (1531) met Willem de Rijke, graaf van Nassau-Dillenburg, werden vijf zoons, onder wie Willem van Oranje, en zeven dochters geboren. Zij ging tot de Reformatie over en steunde haar zoon Willem in zijn strijd tegen Filips II.
