Bal gehakt - scheldwoord voor een werkwillige tijdens een staking; een onderkruiper. De term komt reeds voor bij Jan Mens (Er wacht een haven, 1950).
Volgens Endt (BW) ontstond de term tegen het eind van de Eerste Wereldoorlog, tijdens een havenstaking. De KNSM probeerde toen werkwilligen met een warme maaltijd naar het werk te lokken. Daarbij kreeg men iedere dag een bal gehakt. Na een tijd werden de eters met hun voedsel vereenzelvigd. Een mooi voorbeeld vinden we nog bij Haring Arie, die de geschiedenis van de Amsterdamse penose heeft vastgelegd.
Ik hoorde toen dat ze staakten voor meer gevarengeld, maar veel begreep ik er niet van. Ik ging naar huis om mn vader te raadplegen. Heel vriendelijk zei hij: :Jongen, nooit werken in een staking, want je mag nooit een bal gehakt zijn tegenover de kameraden. - Haring Arie, Haring Arie (1968)
