Calculatie of calcula - Eng. calculation, Fr. calculation, D. calculation. Berekening, uitrekening, begrooting. Men gebruikt dit woord het meest bij den goederen-, maar ook wel bij den wissel- en effectenhandel, voor waarde- en koersberekeningen, als men aan een vreemde markt waren koopt of er in speculeeren wil, om die op de plaats zelf of elders weer te verkoopen of omgekeerd, om te weten, hoe hoog zij met inbegrip van alle onkosten te staan komen, of hoe groot bij verkoop de opbrengst zijn zal na aftrek van alle kosten. Ook de begrooting van alle kosten en opbrengsten eener onderneming op zich zelf.
Zal eene calculatie waarde hebben, dan moet zij met de meeste zorg worden samengesteld, en daarbij acht gegeven op alle bijkomende zaken en omstandigheden, alle voor- en nadeelen, alle onkosten en koersverhoudingen enz. Zij kan samengesteld en eenvoudig zijn. Eenvoudig is zij, als zij slechts over een enkele zaak of een enkel onderwerp loopt; omvat zij meerdere of die met andere in verband staan, dan wordt zij samengesteld en des te moeilijker. Evenwel blijft een calculatie steeds een denkbeeldige voorstelling eener zaak, die wel tot gevolgtrekkingen leiden mag, maar niet tot de meening, dat de door haar verkregen cijfers standvastig zijn, dus aan geen wijziging onderhevig.
