Halikarnassos - Dorische kolonie op de Karische kust van Klein-Azië, gesticht door Grieken uit Troizen, uit Argolis.
Toch bleef het autochtone deel van de bevolking vrij aanzienlijk. Halikarnas- sos groeide uit tot een belangrijk handelscentrum. Als onderhorige van Perzië werd het bestuurd door een reeks tirannen, o.a. Artemisia, die met vijf schepen deelnam aan de slag van Salamis in 480 v.C. aan de zijde van Xerxes. Tegen haar opvolger Lydamis kwamen de burgers in opstand, eerst zonder succes. Velen moesten vluchten, ook Herodotos, die er geboren was. Na enige tijd keerde hij terug en hielp mee aan het verdrijven van de tiran. Halikarnassos werd lid van de Delisch-Attische Zeehond. Kort daarop woedden er hevige partijtwisten, zodat Herodotos definitief naar Athene trok, vanwaaruit hij verdere reizen ondernam. De hoogste bloei werd bereikt in het midden van de 4e eeuw v.C. toen koning Mausolos er resideerde. Zijn weduwe Artemisia voltooide zijn grafmonument, het Mausoleum. Halikarnassos werd door Alexandros de Grote in 333 v.C. verwoest. Naderhand kwijnde het weg en verloor alle betekenis.
