Geschiedenis Lexicon

H.W.J. Volmuller (1981)

Gepubliceerd op 03-08-2020

Asiento

betekenis & definitie

[Sp.J. verdrag, contract, wisselcontraet. In de geschiedenis zijn twee vormen van asiento bekend geworden.

1. Hel asiento bij uitstek was het van de Spaanse regering voor geld verkregen monopolie om een vaststaand aantal negerslaven te mogen invoeren in de Spaans-Amerikaanse gebieden. Het eerste asiento werd in 1517 uitgegeven. Tussen 1517 en 1552 was het geregeld in handen van Nederlanders. In 1580 kwam het, bij het aangaan van een personele unie tussen Spanje en Portugal in handen van de Portugezen, die het weer verloren na de scheiding in 1640. Tussen 1663-1701 werden weer drie asientos uitgegeven, de eerste aan een Genuees handelskantoor, de tweede aan een Hollands handelshuis. en de derde aan een Portugese onderneming zonder eigen schepen, en daardoor geheel afhankelijk van de Nederlanders en Engelsen. Gedurende deze periode was de uitvoering van het asiento sterk vermengd met smokkelhandel op de Spaanse gebieden (handel daarop was een Spaans monopolie). In 1701 ging het asiento naar een Frans handelshuis nadat in Spanje de Franse Bourbons op de troon waren gekomen. Dit werd een der aanleidingen tot de Spaanse Successieoorlog die in 1713 met de Vrede van Utrecht eindigde, waarbij het asiento bij verdrag voor 30 jaar in Engelse handen kwam. De South Sea Company opereerde vanaf Jamaica en berokkende Spanje door haar uitgebreide smokkelhandel dermate schade, dat in 1739 de zgn. Asiento-oorlog uitbrak. Bij de Vrede van Aken (1748) mocht de South Sea Company de vier ontbrekende jaren nog inhalen, maar gaf het asiento in 1750 tegen een schadeloosstelling aan de Spaanse regering terug.
2. Een overeenkomst tussen de Spaanse koning, vertegenwoordigd door zijn Consejo de Haciënda (Spaanse Financiënraad). en een bankier of een handelaar (asientista) voor een lening op korte termijn, m.n. de asiento de Espaha en de asiento de Flandes. De eerstgenoemde werd voornamelijk in de tweede helft van de 16e en in de 17e eeuw aangewend, om een bepaalde geldsom voor de soldij-uitkeringen aan de algemene betaalmeester (pagador gencral) van de Spaanse troepen in de Nederlanden over te maken; de asientista was dan telkens iemand uit Spanje die via financiële partners of correspondenten in hel Noorden handelde. De asiento de Flandes was vooral vóór 1609 in gebruik: het werd voor dezelfde doeleinden door de landvoogd in de Nederlanden bij een handelaar bedongen tegen een soort assignatie die op een bepaalde vervaldag bij de Spaanse Financiënraad betaalbaar was.

LITT.: G. Parker. The army of Flanders and the Spanish Road. 1567-1659 (1972)/