Geschiedenis Lexicon

H.W.J. Volmuller (1981)

Gepubliceerd op 03-08-2020

Spaanse Successieoorlog

betekenis & definitie

(1701-13 14) gevoerd tussen verschillende Europese mogendheden over de Spaanse erflanden. De laatste Spaanse Habsburger, Karel II was kinderloos, zodat verschillende pretendenten aanspraken maakten op zijn opvolging.

Daar dit het Europese evenwicht zou verstoren werden op instigatie van koning-stadhouder Willem III twee delingstractaten gesloten (1698 en 1700; → Delingstractaten met genealogische tabel). Toen bij testament van Karel II ( ✝ 1.11.1700) Filips van Anjou. kleinzoon van de Franse koning Lodewijk XIV. tot universeel erfgenaam benoemd bleek te zijn (Filips V van Spanje), ontstond de Spaanse Successieoorlog. Hierin streden de leden van het Groot → Haags Verbond tegen Lodewijk XIV, die de Zuidelijke Nederlanden binnenviel. doch ze 1706 moest ontruimen, na de overwinning van Marlborough te Ramillies. (→ Anglo-Bataafse Conferentie). Toen 1711 de kandidaat der geallieerden. Karel van Oostenrijk, keizer werd na het sterven van zijn broer Jozef I (→ Karel VI), werd het Europese evenwicht opnieuw bedreigd. Engeland knoopte onderhandelingen aan, terwijl de vredesonderhandelingen bespoedigd werden door de slag bij → Denain (1712). Zo kwam het tot de → Vredes van Utrecht (11.4.1713) en Rastadt (1714); Filips van Anjou bleef koning van Spanje en van de Spaanse bezittingen buiten Europa; Karel VI van Oostenrijk verwierf de Zuidelijke Nederlanden en de Italiaanse bezittingen van Spanje.Litt. Marquis de Vogué. Malplaquet en Denain (1892); M.Braubach. Die Bedeutung der Subsidien für die Politik im Span. Erbfolgekriege (1923): A.van Bayern, Das Endc der Habsburger in Spanien (1929); W.Reese. Das Ringen um Frieden und Sicherheit in den Entscheidungsjahren des Spanischen Erbfolgekrieges, 1708-09 (1933); P.Geyl. Nederland's staatkunde in de Spaanse Successieoorlog (in: Kernproblemen van onze geschiedenis, 1937); J.G.Stork-Penning, Het Grote Werk (1958); D.Coombs, The conduct of the Dutch-British opinion and the Dutch alliancc during the War of the Spanish Succession (1958); J.G.Stork-Penning, Het gedrag van de Staten in 1711 (in: BGN 1963/64).