(Bûtenpost, buiten of ten N. van de post, nu Lutjepost. Post betekent eenvoudig brug).
Hoofddorp van Achtkarspelen. Snelle groei tussen 1955 en 1974, mede door het rijksindustriespreidingsbeleid.
Gelegen aan de E-10, de verkeersverbinding tussen Leeuwarden en Groningen die de bebouwde kom doorsnijdt, en aan de spoorlijn Leeuwarden-Groningen.Het sociaal-culturele klimaat is de laatste 20 jaar aanmerkelijk verbeterd: stichting voor jeugdwerk, streekmuziekschool, leeszaal-bibliotheek, sporthal, instructiebad (ten n. van het dorp). Bekend is het jaarlijkse Concours-Hippique op de middag van de eerste woensdag in augustus. Verder: kruidentuin, het door gemeente (voor representatieve doeleinden) en bibliotheek gebruikte 18de eeuwse herenhuis Jeltingahuis (vroeger Jeltingastate), N.H.kerk (1446) met rouw- en wapenborden van adellijke geslachten uit de omgeving, gerestaureerde (1967) monnikmolen zonder stelling De Münts, afkomstig van de Borgslcterpolder te Oosterhoogebrug (Groningen) en na 1958 opgebouwd. Bevolking: (1955) 2689, (1960) 2814, (1965) 3123, (1970) 3600, (1973) 4049.