behalve Darius de Medièr, vermeld in het O. T. (Daniël, hoofdstukken 6, 9 en 11) en die volgens sommigen niemand anders geweest is dan Cyaxares II, ofschoon anderen hem op goede gronden voor Darius Hystaspis houden, vinden wij melding gemaakt van drie koningen van Perzië, die dezen naam dragen t. w.:
I, genaamd Darius Hystaspis, dat wil zeggen de zoon van Hystaspes, stadhouder van Persis, uit het geslacht der Achemeniden, behoorde onder de zaamgezworenen, die den usurpator Smerdes om het leven bragten; daar ze het niet eens konden worden wie hunner nu den troon beklimmen zou, kwamen ze overeen, dat zij den volgenden morgen bij elkander zouden komen, en dat hij, wiens paard het eerst zou hinneken, door de anderen als koning zou worden erkend; dit lot viel te beurt aan D., door eene list van zijnen stalmeester, die vooraf eene merrie op de plaats van bijeenkomst gebragt bad. In het O. T. wordt dezeD. vermeld : Ezra 4: 5; 5:5, 6, 7 ; 6:1, 12,13,14,15; Haggaï 1 ; 1; 2 ; 1,11. Zach. 1 ; 1, 7; 7 : 1. De opstand in Babylonië werd door D. onderdrukt, en . door de voorbeeldelooze verknochtheid van Zopyrus (zie dat art.) werd D. in staat gesteld de stad Babylon te bemagtigen. Vervolgens veroverde hij Thracië; doch in zijnen veldtogt tegen de Scythen (513 vChr.) was hij niet zoo gelukkig, en verloor nagenoeg zijne gansche armee. Daarna deed hij eenen inval in Indië, en veroverde menig stuk grondgebied. Noodlottig daarentegen werd voor hem zijne poging om de Grieken te kastijden voor de hulp, door hen verleend aan de tegen hem opgestane loniërs; tot dat einde zond hij eene aanzienlijke armee, onder aanvoering van Datis en Artaphernes, naar Griekenland; doch die twee veldheeren werden bij Marathon verslagen door Miltiades (490 v. Ghr.), bij welke nederlaag zij meer dan 200,000 man verloren. Zich toerustende tot eenen nieuwen togt tegen de Grieken, en te midden van zijne pogingen om het in opstand gekomene Egypte te bedwingen, stierf D. 485 v.Chr.
II, bijgenaamd Ochus of Nothus, d. i. de bastaard, natuurlijke zoon van Artaxerxes I, kwam 423 op den troon; onder zijne regering kwamen Egypte, Medië en Lydië in opstand, doch door het krachtig en beleidvol handelen zijner veldheeren werden die woelingen onderdrukt; bij zijnen dood (404 v. Chr.) werd hij opgevolgd door zijnen zoon Artaxerxes Mnemon.
III, eer hij den troon beklom Codomannus genaamd, een afstammeling van Darius Nothus, was de laatste koning der Perzen, in het O. T. vermeld Neh. 12 : 22. Hij beklom den troon 336 v. Chr.; doch toen Bagoas (zie ARSES) ook D. uit den weg zocht te ruimen door middel van vergif, werd deze sluwe gesnedene door D. genoodzaakt zelf den gifbeker te drinken, dien hij voor zijnen koning had bestemd. Twee jaren ongeveer had D. geregeerd als zachtmoedig en regtvaardig vorst, toen in zijn rijk een inval gedaan werd door Alexander den Groote, tegen wien D. zich wel heldhaftig verdedigde; maar D.’s veldheeren werden aan den Granicus door Alexander verslagen (334); hij zelf leed de nederlaag bij Issus (333 v. Chr.), de veroveraar ontnam hem Gaza, Tyrus, geheel KleinAzié, Syrië en Egypte, en zonder naar D.'s voorstellen van vrede te luisteren, dwong Alexander hem opnieuw tot den slag bij Gangamela. Ook daar overwonnen, vlood D. naar Medië, doch werd onderweg (zie BESSUS) door Bessus vermoord (330 v.Chr.).
