fransch Chypre, turksch Kybris, eiland behoorende tot curop. Turkije, gelegen in de Middellandsche Zee, tusschen Klein-Aziê en Syrië; bevolking 110,000 zielen; hoofdpl.
Nicosia. Het eiland wordt doorsneden door twee zeer hooge bergketenen. De grond is vruchtbaar, brengt koorn, katoen, tabak, meekrap, olie, vijgen, en andere zuidenluchten voort; uitmuntende wijnen; schapen, bijen, enz. Eertijds exploiteerde men op dit eiland rijke goud-, zilver- en vooral kopermijnen (in het latijn Cuprum genaamd). —■ Het eiland C. was in de oudheid zeer vermaard. Daar bloeiden de steden Amathus, Pamphus en Idalia, alle drie gewijd aan Venus, die daarnaar den bijnaam droeg van Cypns. Dit eiland was achtereenvolgend onderworpen aan de Pheniciérs (tot 620 v. Chr.), aan de Egyptenaren (550) en aan de Perzen (sedert Artaxerxes Mnemon); het werd echter geregeerd door zijne eigene wetten; menigmaal kwam het zelfs in opstand, bijgestaan door de Grieken, voornamelijk ten tijde van Cimon. In de 4e eeuw voor Chr. was C. onafhankelijk. Men telde er 9 koningrijken, waarvan het beroemdste dat van Salamis is (zie EVAGORAS). Vervolgens behoorde C. tot het rijk van Alexander; onder de opvolgers van dezen vorst, werd het hun herhaalde malen betwist door de kouingen van Egypte en van Syrië, en somtijds vormde het een afzonderlijk koningrijk, dat bezeten werd door het geslacht der Ptolemeussen. De Romeinen hielden het bezet in 65 v. Chr., onder de leiding van Cato. In de Handelingen der Apostelen vinden wij C. herhaaldelijk vermeld (4 : 36; 11 : 19; 13 : 4; 15 : 39; 21 ; 3 en 16; 27 :4). Onder de grieksche keizers werd C. bemagtigd door de Arabieren; en na verscheidene overheerschingen te hebben ondergaan, werd het veroverd door Richard Leeuwenhart (1191). Deze gaf het aan Guy de Lusignan, die er het koningrijke. stichtte, en wiens nakomelingen het verscheidene eeuwen bezaten. Eindelijk werd C. door Catharina Cornaro, de erfgename der Lusignans, verkocht (1489) aan de Venetianen. De Turken hebben er zich meester van gemaakt 1570; en onder hunne heerschappij is het langzamerhand treurig in verval geraakt.Koningen van Cyprus uil het huis van Lusignan.
Guy de Lusignan 1192
Amaury 1194
Hugo I 1205
Hendrik I 1218
Hugo II 1253
Hugo III 1267
Jan I 1284
Hendrik II 1285
Hugo IV 1324
Peter I 1361
Peter II 1372
Jacobus I 1382
Jan II 1398
Jan III 1432
Charlotte en Lodewijk 1458
Jacobus II 1464
Jacobus HI 1475
Catharina 1475—'1489
