Filosofisch woordenboek

Paul Frentrop (2001)

Gepubliceerd op 21-09-2020

Communiceren

betekenis & definitie

Uniek aan de mens is niet zozeer zijn vermogen tot praten, maar zijn lach, zijn vermogen tot humor. Waarschijnlijk kunnen dieren wat ze denken of voelen ook wel aan soortgenoten duidelijk maken.

Door middel van geluiden en lichaamshouding geven ze in ieder geval onrust, angst, agressie, onderwerping of neiging tot spelen aan. Mensen hebben een stuk of wat gelaatsuitdrukkingen om mee te communiceren en kunnen sinds de evolutie van het strottenhoofd meer geluiden produceren dan andere primaten. De menselijke hersenen produceren echter nog veel meer gedachten en gevoelens dan gelaat en strottenhoofd aan soortgenoten kunnen overbrengen. Mensen communiceren onderling dus slechter dan andere dieren. Dat is de bron van frustratie, misverstanden en eenzaamheid, aldus P. die het menselijk tekort, het feit dat het voor mensen zo moeilijk blijft om elkaar te begrijpen, zag als resultante van het biologisch verschijnsel dat het menselijk brein sneller is geevolueerd dan het lichaam. De mens blijft ernaar streven deze discrepantie weg te werken. Ook dat is evolutionair te duiden: ‘widespread intraspecific co-operation through use of language is the fundamental mechanism of human survival’.1 Intussen maakt humor dat communicatief zo moeizame overleven dragelijk. (Zie: Spot)1 S.I. Hayakawa, Language in Thought and Action (1949).