Vandervelde is omstreeks 1920 gehoord in Vlaanderen. De borrel naam was een spottende reactie op de invoering van de drankwet in België door de socialistische staatsman en publicist Emile Vandervelde (1866-1938). Vandervelde was een fel tegenstander van alcoholgebruik. Eén glaasje per dag vond hij al te veel. In 1899 publiceerde hij La lutte sociale contre l'alcoolisme. Hierin verweet hij de arbeiders dat zij zich lieten misleiden. Zij beweerden te drinken omdat zij slachtoffers waren van kapitalistische uitbuiting, maar ondertussen verrijkten zij de staat, de jeneverproducenten en de kroeghouders. Bovendien leidde hun drankzucht hen af van de klassenstrijd; ze moesten helemaal stoppen met drinken en meer gaan lezen, vond Vandervelde, die zelf overigens een zeer geleerd man was.
Eind 1918 werd hij minister van Justitie en op 29 augustus 1919 voerde hij de alcoholwet in, in de wandeling de wet-Vandervelde geheten. De wet verbood de verkoop van sterke drank in openbare lokalen. Wel mocht men bij de slijter, voor gebruik in huis, twee liter jenever per persoon aanschaffen. Bovendien mocht er in privé-clubs met vergunning jenever worden geschonken. De ingreep was zo radicaal omdat kort daarvoor de werkdag officieel tot acht uur was verkort. De Belgische overheid was bang dat dit de arbeiders massaal naar de kroeg zou jagen. Vandervelde maakte deel uit van een regeringscoalitie van katholieken, liberalen en socialisten. Zijn coalitiegenoten waren maar wat blij dat een socialist deze impopulaire maatregelen nam, omdat ze bang waren voor stemmenverlies. In de praktijk werd de drankwet, die officieel tot 1984 van kracht bleef, overigens al spoedig ontdoken. Zie in dit verband bij garen, gatlikker, limonade en spa maison. Anders dan zijn Nederlandse tegenhanger schaapmannetje lijkt de borrel naam vandervelde weinig te zijn gebruikt.
