(Tilburg, Heikant 1809-Batavia, Suriname 1887), roepnaam: Peerke; zoon van wever, werd gedoopt in de kerk van Goirke; ging op 22jarige leeftijd in 1831 naar het klein-seminarie als knecht, maar studeerde naast zijn werk omdat hij missionaris wilde worden; trok naar Vlaanderen, werd daar echter bij de Jezuïeten afgewezen; probeerde het kort daarop, maar eveneens tevergeefs, bij de Redemptoristen en Franciscanen. Ging op 28-jarige leeftijd naar het groot-seminarie van het Bossche bisdom, werd in 1841 priester gewijd, trok het jaar daarop naar Suriname, was in Paramaribo zielzorger onder negerslaven; ging werken in het Bataviadorp, een melaatsenkamp; was daar meer dan 26 jaar achtereen werkzaam; toen hij 56 jaar was wilde hij redemptorist worden; in 1867 werd hij pater Donders CssR.
Peerke Donders trok met boot en roeiers het land in; zou volgens ! getuigen daar een storm bedaard hebben: het verhaal gaat dat hij allerlei wonderen deed; zo zou hij met wijwater iemand, die door een slang was gebeten, hebben genezen. Hij voorspelde koorts, die uit zou breken onder alle werklui van een reder, wanneer deze hem niet toeliet; wat ook werkelijkheid werd. Donders zou meer voorspellingen hebben gedaan en voor „straffen” hebben gezorgd. Hij werd hoog geprezen door melaatsen en inlanders, maar hij trad streng op tegen degenen, die in zijn ogen slecht leefden. De kritiek was op een gegeven moment zo groot, dat hij teruggeroepen werd uit Batavia, waarheen hij echter toch terugkeerde. Hij bleef er tot aan zijn dood op 14 januari 1887. Zijn stoffelijk overschot werd een dag later begraven, maar in 1901 opgegraven en achter de sacristie van de kathedraal van Paramaribo begraven, later in de kerk zelf.Rond 1900 werd reeds een begin gemaakt met het proces voor zijn zaligverklaring; vanaf 1913 was hij eerbiedwaardig en in 1945 is hij tot de deugden der heldhaftigheid verklaard; in mei 1982 volgde zijn zaligverklaring in Rome.
Op de plaats waar hij werd geboren werd in 1930 het „geboortehuisje” herbouwd: een thuiswevershuisje met een waterput, waarin naar men zegt geneeskrachtig water zit (niet geschikt voor consumptie); bij het huisje werd een kapel gebouwd en een kruisweg aangelegd in 1924; in 1936 werden de staties vervangen door nieuwe, die door verschillende parochies werden geschonken. Er werd toen ook een gedenksteen geplaatst met afbeeldingen van Peerke Donders en uitbeeldingen uit zijn leven. Bij de kapel kwam ook een souvenirswinkeltje.
In 1921 werd door de Vereniging Noorderbelang in Tilburg een inzameling gehouden om een standbeeld op te richten voor Peerke Donders. In 1926 had men f. 10.000,opgehaald. Het beeld werd gemaakt door J. Maas & Zn uit Heerlen; het bronzen beeld van 2 meter hoog werd op een sokkel van 2.50 m geplaatst in het Wilhelminapark te Tilburg; het werd in 1958 verplaatst in verband met de verbreding van de weg. Er bestaat nog een Peerke Dondersvereniging, die vier maal per jaar een tijdschrift uitgeeft en regelmatig smeekuren organiseert. In Suriname wordt hij als een van hun heiligen beschouwd.
Bron: J. Boom CssR: Het leven van Peerke Donders; B. van Dijk: Op zoek naar Petrus Donders, Nieuwsblad, mei 1982.
