Orde Rhynchocephalia Brughagedissen Familie: Sphenodontidae Brughagedissen, tuatera (Sphenodon)
De Nieuw-Zeelandse tuatera de naam komt uit het Maorisch en betekent zoveel als stekeldrager, daarbij op de rugkam doelend, is de enige soort van de hele orde, die het tot heden overleefd heeft, en die ook maar in een zeer begrensd gebied een waar „levend fossiel“ is. Op Nieuw-Zeeland zelf is de brughagedis verdwenen, hij bewoont echter nog ongeveer 15 eilanden in de Cookstraat en bij de kust van de noordelijke eilanden van NieuwZeeland. Als schemeringdier heeft de brughagedis grote ogen met een loodrecht staande spleetpupil. Hij voedt zich met allerlei ongewervelde dieren, in het bijzonder met een op de eilanden voorkomende krekelsoort. De tuatera houdt van koele gelijkmatige temperaturen, zoals op deze oceanische eilanden heersen. Zijn groei is daardoor erg traag, pas na meer dan 10 jaar is hij geslachtsrijp.
De wijfjes leggen meerdere eieren in zelf gegraven holen, die pas na 15 maanden uitkomen. De individuele leeftijd van de brughagedis is over het algemeen erg hoog en kan de 50 jaar ver overschrijden, een compensatie voor de geringe vermeerderingsnelheid. Fossiel kent men brughagedissen uit het Trias ongeveer 200 miljoen jaar geleden.
