Junior Dokterswoordenboek

Arnoud van den Eerenbeemt (2010)

Gepubliceerd op 23-02-2017

gezichtsscherpte

betekenis & definitie

Hoe goed de ogen details kunnen zien.

De gezichtsscherpte is het vermogen van de ogen om twee dicht punten dicht bij elkaar van elkaar te onderscheiden. Achter in het oog zit in het midden van het netvlies, recht achter de pupil, een gebiedje waarmee je kleine details kunt zien. Dat plekje heet de gele vlek (macula). In de gele vlek zitten alleen kegeltjes, geen staafjes. Daar liggen heel veel kegeltjes (zo’n 6 miljoen) op een kluitje. Elk kegeltje geeft signalen aan de hersenen. Bij elkaar dus genoeg om heel scherp te kunnen zien. Vergelijk het maar met extra veel pixels op een HD-televisie of in de chip van een dure HD-videocamera. Alleen in de gele vlek is het oog ‘high-definition’ (HD), maar niet eromheen.

Als het donker wordt, werken kegeltjes minder goed. De gezichtsscherpte is dan ook minder is. De staafjes op andere plaatsen in het netvlies nemen het dan over. Die maken het mogelijk dat je in het donker kunt zien. Dat gaat wel ten koste van het kleuren zien en het scherp zien. Want door de kegeltjes in de gele vlek kun je kleine letters lezen, met een naald een splinter uit een voet peuteren of een rotte plek in een appel herkennen. Steeds wanneer je iets bekijkt, richt je je ogen zo dat het beeld op de gele vlek valt. Als baby leer je al je ogen te richten op het voorwerp dat je scherp wilt zien.
Bij een verminderde gezichtsscherpte heb je moeite met het zien van details. Dat kan door van alles komen. Een bril en contactlenzen helpen wanneer de ooglens licht niet goed afbuigt (je bent dan verziend of bijziend). Maar je kunt ook onscherp zien door andere aandoeningen, zoals staar. Dan is je ooglens troebel (minder doorzichtig).

Ook visus (uitspraak: VIE-zus).