Historische collectie Nederland

Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (2019)

Gepubliceerd op 13-06-2019

zwelwerken

betekenis & definitie

Het zwelwerk is een zelfstandig gedeelte van het orgel dat voorzien is van een eigen speel- en registermechaniek en bijbehorend klavier, gepositioneerd in of achter de hoofdkas in een grote rondom afgesloten houten kast die alleen aan de voorzijde open kan, door middel van de zogeheten jaloezieën. Dat zijn doorgaans verticale lamellen die door rond hun as te draaien de zwelkast meer of minder kunnen openen. De stand van deze jaloezieën bepaalt de dynamiek van dit manuaal dat aldus een verder of dichterbij klinkende klank kan voortbrengen.

Deze jaloezieën worden bediend door de organist door middel van een zweltrede die boven het pedaalklavier is geplaatst (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)