Kruiskerken zijn kerken waarvan de plattegronden een kruis vormen. De eenvoudigste kruiskerk is een eenbeukig gebouw, waarvan de plattegrond een Grieks kruis met korte armen is of een Latijns kruis met drie iets langere armen en een vierde uitgesproken langere arm. De kern van de kerk kan ook een kruisvormige centrale aanleg hebben, zodanig dat het Griekse kruis omschreven wordt door een achtkant of een vierkant.
De aldus omarmde hoekstukken vormen lage aanbouwen.