I. Marius Cajus, een Romeinsch veldheer, zoon van een landbouwer, geboren in de stad Arpinum 155 v.
C. In 115 werd hij praetor in Spanje.
Daarna trad hij in het huwelijk met Julia, tante van Julius Caesar. In 109 werd hij consul te Rome.
Hij werd tegen den wensch van d.en Senaat belast met het voeren van den oorlog tegen Jugurtha. Deze werd bij Cuta (107) tegelijk met Bocchus geslagen.
In het volgende jaar werd hij nog eens geslagen. Sulla wist Bocchus over te halen, om zijn schoonzoon Jugurtha over te leveren.
In 104 werd Marius voor de tweede maal tot consul benoemd, omdat het volk de Kimbren en Teutonen vreesde. Marius voor de derde, vierde en vijfde maal herkozen als consul, overwon deze volken, de Teutonen bij Aix in Province en de Kimbren bij Verona.
In 100 werd hij voor de zesde maal tot consul gekozen.
Toen stelde hij zich tegen de Patriciërs.
Daardoor verloor hij de volksgunst. Het aanzien van Sulla begon toe te nemen.
In 88 werd Sulla consul. Hem werd opgedragen de oorlog tegen Mithridates.
Marius wilde echter den veldheersstaf aan Sulla ontrukken en daardoor ontstond de eerste burgeroorlog. Marius verbond zich met Publius Sulpicius Rufus.
Deze wist zijn plannen door te zetten en bekleedde Marius met het opperbevel. Sulla snelde naar het leger en keerde daarmede naar Rome terug.
Marius scheepte zich in, maar een storm dreef hem naar de Italiaansche kust. Hij werd daar ontdekt, gevangen genomen en naar Minturnae gevoerd.
Het stadsbestuur veroordeelde hem ter dood, maar een Kembrische slaaf, met de uitvoering van het vonnis belast, gevoelde den moed zich ontzinken, toen hij Marius aanzag en deze ontsnapte uit zijn gevangenis.
Hij vluchtte naar Afrika.
Hij vestigde zich op een klein eiland Kerkina, totdat Cinna hem in 87 naar Italië riep. Aan het hoofd van een volksbende trok hij met Cinna en anderen naar Rome en nam de stad in.
Marius wraakzucht was onverzadelijk. Hij liet 5 dagen in Rome moorden.
Vele aanzienlijken werden omgebracht en Sulla werd tot een vijand des vaderlands verklaard. In 86 benoemde Cinna zichzelven en Marius tot consul, maar Marius overleed spoedig, nadat hij voor de zevende maal tot consul gekozen was.
Hij was een dapper man, maar tegelijk woest en wreed. Zijn leven is beschreven door Plutarchus.II. Marius Cajus, aangenomen zoon van den vorige, geboren 109, nam na den dood van zijn vader het bewind in handen en was in 82 consul met Papirius Carbo. Hij leed bij Sacriportus de nederlaag tegen Sulla, trok zich daarna terug naar Praenesta en bracht, toen de stad overgegeven moest worden, zichzelven om het leven.
