Christelijke encyclopedie

F.W. Grosheide (1926)

Gepubliceerd op 29-12-2019

John Davenant

betekenis & definitie

Bisschop van Salisbury, werd in 1576 in Londen geboren, waar zijn vader een aanzienlijk koopman was. Hem zal niet Mercurius, maar Minerva boeien.

Hij werd opgevoed aan Queens’ College te Cambridge, waarvan hij in 1597 fellow werd. In 1609 tot doctor gepromoveerd, werd hij al spoedig professor in de godgeleerdheid aan het Lady Margaret College te Cambridge.

Hier hield hij hooggeprezen voorlezingen (onder anderen over Paulus’ brief aan de Colossensen), zoodat zijn faam zelfs tot koning Jacobus I doordrong. Vandaar dat hij door zijn vorst als afgevaardigde ter Synode van Dordrecht (1618—19) werd gedeputeerd.

De Engelsche gedelegeerden op de Dordtsche Synode waren dus afgevaardigden niet van kerken, maar van den bemoeizieken theologant Jacobus I. En als zoodanig moesten zij worden ontzien.

De Synode stond onder den hoogen druk van de Staten-Generaal, en deze weer onder dien van Engeland’s koning. De ultra’s werden in toom gehouden.

De Engelsche gedelegeerden hadden in last een bezadigde formuleering van de leerregels te bevorderen. Aan deze instructie hebben zij zich strikt gehouden.

Davenant was op de Synode een man uit één stuk. Als hij en zijn collega Dr Ward universalistische neigingen hebben en Davenant over de kwestie, of Christus voor allen of alleen voor de uitverkorenen gestorven is, zelfs stellingen heeft geponeerd, verzoekt hem bisschop Carleton, eveneens door den Engelschen koning afgevaardigd, eenige dingen te veranderen, maar dan stuift hij op en zegt: „Ik laat mij liever de rechterhand afkappen dan dat ik iets herroep of verander”.In 1621 benoemde Jacobus hem tot bisschop van Salisbury. In Engeland kreeg hij nog moeite over de praedestinatie-leer. Karel I had in 1628 den predikanten verboden over deze leer te spreken. Toen nu Davenant haar in een prediking toch aanroerde, werd hij in een heftige rede door den aartsbisschop van York voor het hof aangeklaagd. Davenant verdedigde zich echter zoo goed mogelijk en werd zonder eenige straf heengezonden, maar op een audiëntie van den koning werd hem gezegd, dat hij voortaan over deze punten zwijgen moest. Waarschijnlijk kwam hij bij deze gelegenheid diep onder den indruk van de autocratische macht, welke in die dagen de kerk overheerschte.

Later was hij immers zeer onderworpen. Toen haalde hij de avondmaalstafel uit het midden van de kerk en plaatste haar „altarwise”, op de wijze van een altaar. Davenant overleed in 1641.

Hij was een gematigd Calvinist. Als hoogleeraar te Cambridge werd hij zeer geprezen. Eenige werken verschenen van zijn hand.

< >