werd geboren 8 Maart 1824 te Selscheid in het Rijnland gelegen en stierf 26 October 1893 te Ronsdorf. Hij werd tot onderwijzer opgeleid aan de bekende school van Zahn (den vader van den Erlanger Nieuwtestamenticus) te Moers en was zelf als onderwijzer werkzaam.
Behalve hetgeen op de kweekschool onderwezen werd, bestudeerde hij m. n. de filosofie. Dörpfeld behoorde tot de positieve Christenen en heeft zich vooral naam gemaakt als verdediger van de vrije school.
Sinds 1857 redigeerde hij het Evangelisches Schulblatt. Zijn hoofdwerk, verschenen in 1863, is getiteld: Die freie Schulgemeinde und ihre Anstalten auf den Boden der freien Kirche im freien Staat.
Dörpfeld kwam tot zijn gedachte onder tweeërlei invloed. In de Graafschap Berg, waarin hij geboren werd en arbeidde, bestonden sinds lang z. g. schoolgemeenten, de landbouwers sloegen de handen ineen en stichtten en onderhielden zelf hun scholen.
Aan de andere zijde sloot Dörpfeld aan bij gedachten van mannen als Von Humboldt, Schleiermacher en vooral van Herbart, van wiens filosofie hij een aanhanger was. Dörpfeld was niet slechts theoreticus, hij was zelf een uitstekend onderwijzer, hetgeen hij m. n. getoond heeft gedurende de dertig jaren, dat hij aan de Wupperfelder school te Barmen werkzaam was.
Dörpfeld ging bij zijn onderwijs uit van de aanschouwing, het voorbeeld, en trachtte de leerlingen de grondslagen zóó bij te brengen, dat ze daarover hun leven lang konden beschikken. Dan hield hij geregeld verschillende samenkomsten met onderwijzers, waar m. n. religieuze en filosofische onderwerpen werden behandeld.
In Nederland heeft Dörpfeld invloed geoefend o.a. doordat de bekende Haagsche onderwijzer Rumscheidt veel met hem ophad en dikwijls over hem sprak.
