Johannes Theodorus (‘Jan’); geb. Poerworedjo (Ned.
Indië) 20 december 1858, overl. Den Haag 3 maart 1928. Vader van Charley Toorop. Woonde en werkte in Den Haag 1872, Leiden, Winterswijk 1874, Den Haag 1875, Delft 1876-1879, Amsterdam 1880-1882, Brussel en Mechelen 1882-1885, Londen en Parijs, Brussel, Den Haag 1886, Brussel t/m 1889, Katwijk vanaf 1890, Domburg 1897, Domburg, Katwijk, Amsterdam en Den Haag 1900, Amsterdam tot 1909, Nijmegen 1909-1916, Den Haag vanaf 1916. Leerling van de Polytechnische (thans T.H.) School (1879) te Delft o.lv. P.
C. D. Tetar van Elven, van de Rijksakademie te Amsterdam (1880-1882) o.l.v. A. Allebé en van de Tekenakademie te Brussel o.l.v.J. Portaels.
Schilderde, aquarelleerde, etste, tekende, graveerde en lithografeerde figuren, naakten, gezichten uit Engeland, portretten, wandschilderingen; was glazenier, kunstnijveraar, maakte houtsneden enz. Zéér begaafd tekenaar en kunstschilder met een geheel eigen stijl. Was één der oprichters van de Haagse Kunstkring, lid van ‘Arti et Amicitiae’ en ‘St. Lucas’ te Amsterdam en lid van ‘Les XX’ te Brussel. Gaf les aan A. F.
W. E. van Beurden, K. A. A. J. Boon, P.
W. Bosman, Th. A. Doffegnies, M. S. Feuerstein, P.
Fokkens, G. M. A. Gussenhoven, J. Heijsse, W. M.
C. M. Th. Janssen, L. Th. C.
Lourijsen, F.J. J. Maris, B. Rahusen, O. van Rees, L. Scheltema, A. J.
F. M. Smulders, A. C. P. Toorop, W.
A. Wassenaar en J. W. M. Wins. Raadgevingen aan J.
N. C. Colette, A. J. J. van der Burght, M. J.
S. L. Drabbe, H. A. G. Froonen, P. Schultze, H. van Steenwijk en A. van Zeegen.Tentoonstellingen Amsterdam, Den Haag, Rotterdam enz. 1884-1910 Javaans meisje; de antiquaire; gezicht op de Theems; gezicht te Londen; dame in het wit; mansportret; vóór de werkstaking; na de werkstaking; de drie bruiden; Ave Maria; Vondels ‘Heerlijckheid der Kercke’; enz.
AMSTERDAM -Rijksmuseum: de zee (gem.J. Toorop 1887); vrouwen aan zee (gem.Jan Toorop); de schelpenvisser (gem.J. Th. Toorop 1904 Domburg); twee werklieden (krijt- en houtskooltekening). -Rijksprentenkabinet: tekeningen. -Stedelijk Museum: portret dr. H. Muller; idem de vrouw van de schilder; herfstlandschap in Surrey; bomschuit aan het strand te Katwijk; Arthur van Schendel.
DORDRECHT -Dordrechts Museum: landschap met vaart; interieur met mevr. Toorop en de heer Ahn; zelfportret (tekening); bosgezicht (ets), GOUDA -Museum ‘Het Catharina-Gasthuis’: bom op het strand bij Scheveningen (coll. Arntzenius). GRONINGEN -Groninger Museum (coll. Veendorp): huiswaartskeren; landschap in de Ardennen; duin en zee; tekeningen en grafisch werk. DEN HAAG -Gemeentemuseum: twee zelfportretten; diverse heren- en dam esportretten; atelier; de Arrestatie; Trio Fleuri; bloembollenvelden bij Oegstgeest; In de Nes; zeegezicht bij Katwijk; de Sfinx; lijnenspel; de Arbeid; kanaal Middelburg-Vlissingen; Zeedijk te Domburg; Christus, de zielen geleidende; tekeningen en grafisch werk. -Het Nederlandse Postmuseum: ontw. weldadigheidszegels (1923). -Rijksmuseum H.
W. Mesdag: schetsje in zwart krijt. HAARLEM -Frans Halsmuseum: marine; studies; litho’s enz. HEINO -Stichting Hannema-De Stuers: de kunstcriticus George Destrée; een dames- en een herenportret; de sluizen bij Katwijk. Tekeningen: Katwijk; vierde schets voor de Sfinx; allegorische voorstelling; liefde; Golgotha; riviergezicht (aquarel); decoratieve tekening; fietsenreparatie; voorstudie van een figuur; enkele portretten, LAREN (N.H.) -Singer Museum: werk in het prentenkabinet (2). LEIDEN -Stedelijk Museum De Lakenhal: de Heilige Familie met Johannes de Doper (potloodtekening); diverse litho’s.
NIJMEGEN -Commanderie van St. Jan: Johannes de Doper (aquarel, 1909); Apostel (tekening); ontwerptekening voor een glas-in-lood raam van twee apostelen; twee glas-in-lood vensters (Christus-kop en Apostel, 1914). oss -Jan Cunenmuseum: het pianospel (gem. 1887 J. Toorop); Zeeuwse meisjes in Domburg. Tekeningen: le pêcheur; arbeiders in een fabriek Jeremias; Goed en Kwaad, OTTERLO -Rijksmuseum Kröller-Müller: weidelandschap; avondlandschap; schaatsenrijders; boeren; Brusselse familie ; binnenwater te Londen; dame in het wit; brug in Londen; de verleiding; na de werkstaking; jongens met duif; het afladen van een bomschuit; schelpenvisser op het strand; aan de duinzoom; de zee; de prentenliefhebber; in de duinen; herfst; portret; 122 tekeningen. ROTTERDAM -Museum Boymans van Beuningen: de Theems bij London Bridge; stilleven met bokkingen; zee Jonge generatie; dorp el wachters der zee; de cellist Pablo Casals; tekeningen : Aurore (krijt); begrafenis (aquarel); Paul Verlaine; oosterling in een atelier; de wonderbare visvangst (aquarel); grafisch werk. UTRECHT -Centraal Museum: de Schelde bij Veere; portret dr J.
J. Schors; dijkwerker te Domburg (tekening); les Calvinistes de Katwijk (tekening); twee portretten (tekeningen); briefje met tekeningen (1892). -Collectie van Baaren: landschap tussen Noordwijk en Oegstgeest. -Nederlands Spoorwegmuseum: Waalkade te Nijmegen met gedeelte van de Spoorbrug (tekening in kleuren, 1908).
Tentoonstellingen Stedelijk Museum Amsterdam (cat. okt.-nov. 1941) en Centraal Museum Utrecht (cat. 1/7-1/9/1941); Zeeuws Museum Middelburg (cat. 1962); Rijksprentenkabinet Amsterdam (cat. 1969); Stedelijk Museum De Lakenhal: Leiden, Dordrechts Museum en Groninger Museum (cat. 1972); Institut Néerlandais Parijs (cat. 19/10-4/12/1977); Nijmeegs Museum Commanderie van St.Jan (cat. 1978); Rijksmuseum Kröller-Müller Otterlo (cat. 9/12/1978-11/2/1979).
Elsevier XV, 1898 (Ph. Zilcken, bldz. 105-128), LIX, 1920 (G. Knuttel Wzn, bldz.
1 -14) en LXXH 1926 (F. H. A. van den Oudendijk Pieterse, bldz. 93-101); Wendingen I 1918 (Nr. 11 en 12) en IX, 1928 (nr. 3 en 4); Maandblad v. Beeldende Kunsten 1923 (‘Onze schilders’, bldz. 392) en 1929 (F. H. A. van den Oudendijk Pieterse, bldz. 3-13); Antiek febr. 1977 (drs.J. M.Joosten, bldz. 373-397).
A. Plasschaert: johannes Theodorus Toorop’, Baarn 1911; M.Janssen: jan Toorop’, Amsterdam 1913; M. Janssen: ‘Schets over het leven en enkele werken van Jan Toorop’, Amsterdam 1920; ‘De meesterwerken van Jan Toorop’, Amsterdam 1923/24; A. Plasschaert: ‘Jan Toorop', Amsterdam 1923; F. I. R v.d.
Eeckhout: ‘Jan Toorop’, Blaricum 1923;J. de Boer: ‘Jan Toorop’, Amsterdam 1926; W. Lutkie: Van Toorop naar Mussolini’, Oisterwijk 1928; Jan Toorop herdenking’, Amsterdam 1929 en 1930; M. Janssen: ‘Herinneringen aan Jan Toorop’, Amsterdam 1933;J. Wesselink: ‘Schilders van den Veluwezoom’(bldz. 30-33), Amsterdam 1946;J. B. Knipping: Jan Toorop’ (Palet Serie), Amsterdam 1947; Colmjon-Scheen: ‘de Haagse School', Rijswijk 1930; Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 1976, M. Bisanz-Prakken :'Jan Toorop en Gustav Klimt’(bldz. 173-209) en R Siebelhoff: The Three Brides, a drawing by Jan Toorop’ (bldz. 211-261), Haarlem 1977.
Luns; Lurasco; Marius; Plasschaert; Scheen 1970; Thieme-Becker; Van Hall I, II en port.; Waller.
