Lexicon Beeldende Kunstenaars

Pieter Scheen (1980)

Gepubliceerd op 29-01-2021

Israels, jozef

betekenis & definitie

Geb. Groningen 27 januari 1824, overl.

Den Haag 12 augustus 1911. Leerling van de Akademie ‘Minerva’ te Groningen 1835, vanj. J. G. van Wicheren (1837 tekenen) en C. B. Buys (1838 schilderen).

In 1840 werkzaam te Amsterdam, leerling van J. A. Kruseman (1840 schilderen) en de Rijksakademie te Amsterdam (1843). Van september 1845 tot 1847 was hij te Parijs werkzaam en tekende daar ’s avonds op de Ecole des Beaux-Arts (1846-1847), studeerde in het Louvre (kopieën naar Rembrandt en Velasquez), leerling van E. F. Picot; te Parijs heeft hij samengewerkt met J. van Koningsveld (1846-1847).

In juli 1847 keerde hij naar Amsterdam terug, maakte in 1850 en 1853 resp. reizen naar Dusseldorf en Parijs, bezocht in 1855 Zandvoort, in 1856 Katwijk en in 1862 Londen. In april 1871 vestigde hij zich in Den Haag; tijdelijk werkzaam in Katwijk, Brabant, Twente en Laren; ook maakte hij nog enige buitenlandse reizen, o.a. Spanje 1898 en Italië (Venetië vóór 1910). Aanvankelijk schilderde hij historiestukken, na 1854 hoofdzakelijk taferelen uit het vissersleven, ook landschappen, figuurstukken en portretten, was tevens etser (na 1874) en lithograaf. Meestal signeerde hij Jozef Israels. Gaf les aan D.

A. C. Artz, B. J. Blommers, H. J.

Burgers, N. J. A. P. van Es, P. E. A.

Mansvelt Beek. Was lid van ‘Arti et Amicitiae’ te Amsterdam.Tentoonstellingen Amsterdam en Den Haag 1844-1905 (en later): de laatste ogenblikken van Pacheco (samen met J. van Koningsveld); rustende Turk; een portret; enige genrestukken, en veel schilderijen betreffende het vissersleven.

AMSTERDAM -Rijksmuseum: vrouwenportret (1857); ‘kinderen der zee’; ‘alleen op de wereld’; het naaistertje; moederweelde; de moeder; acteur L J. Veltman; langs velden en wegen; overpeinzing; buurpraatje; modelstudie; vijf studies voor een schilderij van Saul en David; zittende vrouw; vrouw aan een raam; Adam en Eva Joodse bruiloft; Larens tafereel; blik in de verte; de oude Isaac; melancholie; het late uur; een jongen en een meisje op een duintop; boerenjongen op een slagboom; boereninterieur; huiswaartskeren; vrouwenkop. Aquarellen: boerenbinnenhuis; het naaistertje; de schoenmaker; de rabbi; zoon van het oude volk; maaiers; zelfportret met zieke voet; Saul (krijttekening); vissersmeisje op het strand; ‘alleen op de wereld’; de zieke buurman; een hengelaar. -Rijksprentenkabinet: tekeningen, w.o. een schelpenvisser. -Stedelijk Museum: Margaretha van Parma en prins Willem (bruikleen); een studiekop (bruikleen); een zoon van het oude volk (bruikleen); de gang langs het kerkhof (1856); Saul en David (bruikleen); na de storm (bruikleen); boereninterieur (bruikleen); kinderen der zee (1863); kinderen op het duin; het naaistertje; meisje aan de was op het veld; enz. DORDRECHT -Dordrechts Museum: middagmaal in een boerenwoning bij Carelshaven bij Delden; kinderen aan het strand (aquarel); boer met spade (pentekening). -Rijksmuseum Van Bilderbeek-Lamaison: moederweelde; Saul en David; kinderen der zee. GRONINGEN -Groninger Museum: avondstemming in het bos; portret van J. H.

Weissenbruch (aquarellen uit de collectie Veendorp); zieke op zolderkamer, DEN HAAG -Gemeentemuseum: het naaistertje; als men oud wordt; moeder en kind; de schaapherder; pannekoekbakster; huiswaarts; sprookjes van Moeder de Gans; kinderen aan zee; breistertje; zondagmorgen; armoedig bestaan; aardappeleters; jonge vrouw; badende jongen; levensavond; oude Joodse man; vissersvrouw; garnalen-visser; diverse portretten, aquarellen, tekeningen en etsen. -Rijksmuseum H. W. Mesdag: portret van H. W. Mesdag; portret van mevrouw Mesdag; alleen op de wereld; de harpspeler; studie van een bedelares; naaktstudie; binnenplaats met een vrouw met kind op haar schoot; een studie (manskop) en baggerlui (beide aquarellen). HAARLEM -Frans Halsmuseum: de blinde; damesportret. -Teylers Stichting: de verkwikking, LAREN (N.H.) -Singer Museum: de ankerdragers (bruikleen); Saul en David (bruikleen); storm op zee (aquarel); grootvader en kleinkind (pastel en aquarel); en werk in het prentenkabinet.

LEEUWARDEN -Fries Museum: vissersinterieur; moeders hulp (jeugdwerk). LEIDEN -Stedelijk Museum De Lakenhal: een herenportret, oss -Jan Cunenmuseum: interieur met strijkende vrouw, OTTERLO -Rijksmuseum Kröller-Müller: schemering; de joodse wetschrijver; vijf tekeningen, t.w. een figuurstudie; kofïiedrinkster; de pannekoekenbakster; twee schetsboekbladen met figuurstudies. ROTTERDAM -Museum Boymans-van Beuningen: herenportret; vissersvrouw aan het venster.


Herdenkingstentoonstelling Groninger Museum en Gemeentemuseum Arnhem (cat. 7/10/1961-14/1/1962).

Hist. Galerij I (hldz. 153); Kunstkronijk 1849 (bldz. 68), 1853 (bldz. 62), 1861 (bldz. 30), 1863 (bldz. 60 en 70), 1867 (bldz. io\ 1870 (bldz. 86), 1871 (bldz. 2), 1872 (bldz. 2), 1873 (bldz. 18) en 1876 (bldz. 18); Elsevier 1,1891 (F. Netscher, bldz. 221-231), XXVII, 1904 (Ph. Zilcken, bldz. 117), XL, 1910 (H. Martin, bldz. 143-139), XLI 1911 (Kroniek), XLII, 1911 (M. Eisler, bldz. 266-283), LXVII, 1923 (M.

Eisler, bldz. 90-99), LXVII, 1924 (Kroniek); Onze Kunst IH/i, 1904 (W. Steenhoff); Maandblad v. Beeldende Kunsten 1929 (W. F. Douwes, bldz. 342-331).


C. Vosmaer: Onze hedendaagsche schilders', Den Haag 1881;Jan Veth: Jozef IsraelsHaarlem 1890; Schildersboek l 1898 (J. de Meester, bldz. 83-99); W7. Haverkamp: Jozef Israels, het Evangelie predikende met zijn penseel', Nijmegen 1899; Jan Veth: Jozef Israels en zijn kunst', Arnhem 1904-03; ‘De meesterwerken van Jozef Israels', Den Haag 1908; H. J. Hubert: ‘De etsen van Jozef Israels', Amsterdam 1908; C. L.

Dake: ‘Jozef Israels’, Amsterdam 1910; A. Plasschaert: ‘Jozef braels’, Amsterdam 1924; J. Israels: 'Spanje, een reisverhaal’ Den Haag zj.; H. E. van Gelder: Jozef Israels' (Palet Serie), Amsterdam 1947; Colmjon-Scheen: ‘De Haagse School’, Rijswijk 1950; W. J. de Gruyter: ‘De Haagse School’ (deel I), Rotterdam 1968.

Gram 1880; Luns; Lurasco; Marius; Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek IX; Scheen 1946 en 1969; Thieme-Becker; Van Hall I, Hen port.; Waller; Wurzbach.